Dame i gospodo narodni poslanici, imamo zakon za koji ministar reče da nije baš rađen prema "babu i stričevima", ali da se predlagač prema nekima odnosio kao majka, a prema nekim opštinama čak ni kao maćeha, vidi se iz ovoga zakona, koji je napisan.
Ako pogledamo da su gradovi po raznim osnovama dobili oko 8 milijardi, a da u tim gradovima živi negde oko 2 miliona stanovnika, da je to 30% ukupne populacije, a da u ostalih 140 gradova živi negde oko 5,5 miliona stanovnika, i da je ukupni povraćaj prema svim tim gradovima pet milijardi, tu se već vidi jedna nepravda, ali još veća nepravda je ako se pogleda da je 30 opština iz Srbije dobilo ispod hiljadu dinara po glavi stanovnika, a to su opštine Apatin, Aranđelovac, Bačka palanka, Bačka Topola, Bogatić, Veliko Gradište, Vladimirci, Vrbas, Žabalj, Zrenjanin, Inđija, Kanjiža, Kovačica, Kraljevo, Kula, Lapovo, Opovo, Odžaci, Paraćin, Požarevac, Ruma, Jagodina, Svilajnac, Sombor, Bečej, Temerin, Topola, Čačak i Šabac.
Ovih 30 gradova ima preko milion i 500 hiljada stanovnika, baš onoliko koliko ima i grad Beograd, koji dobija opet po raznim osnovama pet milijardi dinara, a ovih 30 gradova dobijaju milijardu i 300 miliona dinara, što znači da dobijaju negde 850 dinara po stanovniku, a da grad Beograd dobija negde oko 3.500, što znači četiri puta više.
Gospodin Vlada Bulatović - Vib je rekao da ćemo jednoga dana u komunizmu svi živeti u Beogradu. Izgleda da je namera i ove vlade da i u demokratiji svi živimo u Beogradu. Ima jedan amandman koji je podnet na ovaj zakon, gde se predlaže da se usvoji donji limit za opštine i taj limit iznosi negde oko 1.000 dinara po glavi stanovnika, i to nisu neka velika sredstva, da bi se koliko - toliko ispravila ova nepravda prema ovih 30 opština u Srbiji.
To iznosi negde oko 200 miliona. Na budžet koji je 260-270 milijardi, to ne predstavlja ništa, ali ne predstavlja ništa ni u nekoj raspodeli između gradova i opština, jer to ispada negde oko 2,5% na povraćaj sredstava, koji su dobili gradovi.
Što se tiče kriterijuma, ove opštine su najmanje dobile u ovom odelu razvijenosti i neću da kažem da je tu bilo dosta paušalnih stvari, ali jednostavno, mi svi znamo da sve naše opštine u Srbiji imaju upravo istu ličnu kartu. Svaka opština ima sigurno preko 10% ukpnog stanovništva, izbeglica i raseljenih lica, Aranđelovac ima preko 5,5 hiljada, svaka opština ima sigurno preko 10% stanovnika koji su zaposleni, a više od sedam meseci i godinu dana ne primaju plate.
Svaka opština u Srbiji, ako ne baš svaka, ali skoro 95% opština, skoro ima vodu koja nije za piće. Mi smo imali ove godine i trovanje građana u opštini Topola, a da Ministarstvo nije opredelilo ni jedan dinar za tu opštinu da sanira vodovod. U opštini Aranđelovac, prošle godine, mesec dana nije upotrebljavana voda iz vodovoda, jer se pojavio mangan u mnogo većem procentu nego što je dozvoljeno. Kažem, svaka od ovih opština ima svoje probleme i ne bih hteo da licitiramo sa problemima. Svi smo u teškoj situaciji, ali mislim da ovih 200 miliona nisu veliki napor da se opštine u Srbiji dovedu negde u prigližno isto stanje.
Što se tiče člana 4. Zakona, gospodin ministar je rekao da je to povoljnije za opštine, da on prošle godine nije bio za taj član. Tačno je da je on povoljniji za veće gradove, nego za male opštine, ali nekako meni taj član deluje stimulativno, da preko neke određene kvote ostvarenog poreza na promet, opština ima dobit. Naravno, sigurno će manje opštine imati manje, a veliki gradovi više.
Ja samo nisam razumeo u tom članu 4. jer koliko se sećam, prošle godine je bilo da sve što se premaši porez na promet, a u odnosu na ovu godinu, da bude deljeno, a sada vidim u ovom zakonu da se deli preko utvrđenog kriterijuma.
Mislim da to nije dobro, da bi trebalo isto da ostane da se podela vrši na osnovu ovogodišnjeg ostvarenog poreza na promet, jer ovaj predviđeni, koliko vidim za moju opštinu je oko 377 miliona, što je skoro neostvarivo. Znamo da je privreda u teškoj situaciji, znamo da nema narod novac i da porez na promet sigurno neće biti veći sledeće godine, nego ove godine.
Verujem, evo, videćemo, uverićemo se u to.
Još jedna stvar koju želim da kažem, to je da ove godine, odnosno 2004. godine, za nekih nepunih 14 meseci je 200 godina od Prvog srpskog ustanka. Ima godinu i više dana kako smo Skupštini Srbiji predali sve planove, sve projekte u vezi 200 godina ustanka, a još nikakvih informacija od Vlade nemamo.
Ja sam bio nekoliko puta kod potpredsednika Koraća, imali smo razgovore, on je zadužen za tu proslavu, ali i od njega više nemam nikakvih informacija. Organizacioni odbor nije napravljen. Ovde vidim u ovom zakonu na zadnjoj strani, vidim da su opredeljena sredstva za neke opštine, gde čak vidim da su sredstva opredeljena za Kadinjaču. Ali, nigde, nemam ništa protiv da ta sredstva pripadnu Užicu za park "Kadinjača", ali mi nije jasno da nigde u ovom zakonu nisu predviđena sredstva za Orašac, a to je mesto od prvog značaja.
Samo da vam kažem jedan podatak, Zavod za zaštitu spomenika i Preduzeće za izradu regulacionog plana, sela, odnosno znamenitog mesta Orašac, košta oko četiri miliona. Znači, platićemo jednoj državnoj ili republičkoj ustanovi, odnosno Zavodu za zaštitu spomenika, a da mi ništa nemamo iz budžeta i Republike za taj kompleks. Mislim da je to sramota. Naši prethodnici, komunisti pre 50 godina, 1954. godine su više uradili da obeleže taj datum Prvog srpskog ustanka i državnost Srbije, nego današnja demokratska vlada.