U postojećem pravnom okviru za izbor predsednika opština i gradonačelnika u Srbiji nadležne su skupštine opština, odnosno gradova, dok građani neposredno na izborima biraju samo odbornike u lokalnim skupštinama.

Smatrajući da postojeće rešenje ne omogućava ostvarivanje željenog stepena nezavisnosti i odgovornosti predsednika opština odnosno gradonačelnika, predložene su izmene i dopune Zakona o lokalnim izborima kojima je predviđen izbor gradonačelnika odnosno predsednika opštine neposredno od strane građana.

Predviđeno je da izbore raspisuje predsednik Narodne skupštine i to najkasnije 30 dana pre kraja mandata predsednika opštine odnosno gradonačelnika. Kandidati za predsednika opština i gradonačelnika mogu da budu punoletni, poslovno sposobni državljani Srbije koji imaju prebivalište na teritoriji lokalne samouprave u kojoj su predloženi za navedene funkcije.

Izbori su tajni i neposredni, sprovode se u jedinici lokalne samouprave kao izbornoj jedinici, a organi za sprovođenje izbora su isti kao i kod izbora odbornika – birački odbori i izborna komisija jedinice lokalne samouprave. Samostalne kandidate za predsednika opština ili gradonačelnike svojim potpisom mora podržati najmanje 1% birača upisanih u birački spisak na dan raspisivanja lokalnih izbora Zaštita izbornog prava takođe se vrši u istom postupku u kome se u važećem pravnom okviru vrši u pogledu izbora odbornika.