Dame i gospodo narodni poslanici, poštovano predsedništvo, vidim da gospođa ministar nije tu, nadam se da će nam se pridružiti, pošto ima nekih nejasnoća u vezi s informacijom koju poseduje Opštinski sud u Novom Bečeju.
Podržavam amandman kolege narodnog poslanika, gospodina Jovana Palalića, na član 3. tačka 8, koji se odnosi na Opštinski sud u Novom Bečeju. Smatram da nema nijednog zakonskog osnova ili bilo kog drugog razloga da Opštinski sud u Novom Bečeju prestane da radi.
Nacrtom zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštva Republike Srbije regulisano je da Opštinski sud Novi Bečej prestaje da radi kao sud, a nadležni sud za područje opštine Novi Bečej bio bi Osnovni sud u Zrenjaninu. Predlog zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava Republike Srbije, u delu kojim se ukida Opštinski sud u Novom Bečeju, bez ikakvog je osnova i argumentacije i pomenuti dokumenti su sačinjeni bez ikakve analize i opravdanog razloga. Neprihvatljiv je stav predlagača da se novom mrežom sudova eliminiše neravnomerno opterećenje poslom pojedinih sudova, kao i da se postiže, navodno, ekonomičnost, tj. da su potrebna manja finansijska sredstva, jer suština zakonskih rešenja jeste da rad sudova bude, pre svega, efikasan, da se krajnji sudski postupak skrati na najmanju meru, ali, isto tako, da građanima bude omogućena efikasna i adekvatna sudska zaštita u ostvarivanju njihovih prava.
Smatram da kriterijumi koji su služili za gašenje Opštinskog suda Novi Bečej nisu objektivni. Nigde nisu konkretno analizirani, jer, da je tako urađeno, sigurno da ne bi došlo do ovakvog predloga rešenja. Prilikom izrade ovog predloga, trebalo je imati u vidu sledeće činjenice: da Opštinski sud u Novom Bečeju spada u najstarije sudove u zemlji, jer postoji više od jednog veka. Sama zgrada Opštinskog suda Novi Bečej je adaptirana 1995. godine, sredstvima Republike Srbije, i jedan je od najfunkcionalnijih objekata u Vojvodini; ima oko hiljadu metara kvadratnih, šest sudnica, devet kancelarijskih prostora, kao i ostali pomoćni prostor, koji je u celosti namenski građen, adaptiran i rekonstruisan za zgradu Opštinskog suda.
Analizirajući Predlog zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava Republike Srbije, gde je nabrojano koji se opštinski sudovi gase, tj. prestaju da rade, kao i opštine koje su pokrivali ti sudovi, a to su Batočina, Boljevac, Brus, Vitina, Žagubica, Lipljan, Novi Bečej itd., da ne nabrajam dalje, smatram, tim pre, da predlagač nacrta zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava Republike Srbije, zapravo, nije imao objektivne kriterijume, jer je sigurno da se opština Novi Bečej ne može upoređivati s većinom nabrojanih opština, ni po kom osnovu.
Teritorija opštine Novi Bečej pokriva 609 km kvadratnih, gde živi preko 30 hiljada stanovnika, od čega većinu čini srpsko stanovništvo, i to u nekom broju od 70%, 20% čini mađarsko stanovništvo i 10% ostale nacionalne manjine. Na teritoriji opštine Novi Bečej, bez obzira na prisutnu tranziciju i probleme, posluju privredni subjekti kao IGK "Polet", "Nekse grupa", "Sokolac", "Kluz", "Biserka" iz Kumana i drugi, gde se upošljava stanovništvo opštine Novi Bečej, kao i susednih opština. Nažalost, od svih ovih preduzeća koje sam naveo, svega jedno radi uspešno. Sva ostala su ili pred stečajem, ili pred likvidacijom, ili u velikim problemima, tako da je građanima opštine Novi Bečej neophodan taj sud radi ostvarivanja njihovih prava.
Sve ovo govori da privredni resursi na teritoriji opštine Novi Bečej zaslužuje da imaju nadležan opštinski sud na ovom području. Kada je u pitanju adekvatna sudska zaštita građana i ako je cilj da se pravosudni organi približe građanima, u cilju ostvarivanja njihovih prava, onda je očigledno da ovakav nacrt zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava Republike Srbije nema nijednog opravdanja.
U međuvremenu sam podneo zahtev za preispitivanje odluke republičkom Odboru za pravosuđe. Pošto je prvobitnim predlogom zakona bilo predviđeno ukidanje Opštinskog suda u Novom Bečeju, ali bez sudske jedinice u Novom Bečeju, ne znam da li je to i koliko doprinelo da Novi Bečej, ipak, dobije tu neku sudsku jedinicu, iako smatramo da je to malo za takvu opštinu.
Moram se osvrnuti i na amandmane nekolicine poslanika vladajuće većine, kojima se predviđa osnivanje osnovnog suda u Bečeju, s odeljenjem u Novom Bečeju, što je lošije i od rešenja koje je predviđeno ovim zakonom.
Geografski posmatrano, zapravo, postoji mala udaljenost između sedišta lokalne samouprave Novi Bečej i opštine Bečej, ali se ne oslanjaju jedna na drugu, jer su pojedini delovi opštine Novi Bečej, tj. pojedine mesne zajednice Novi Bečej dva puta udaljenije od Bečeja nego od Zrenjanina. Sem toga, između Bečeja i Novog Bečeja ne postoji uopšte železnički prevoz, a nema ni direktnih redovnih autobuskih linija.
U ovakvoj situaciji, veliki broj građana u opštini Novi Bečej, imajući u vidu njihov ekonomski položaj, ne bi bio u mogućnosti da, u cilju ostvarivanja svojih ustavnih i zakonskih prava, podmire ni materijalne troškove, tj. troškove puta, a da se ne govori koliko se vremena gubi zbog putovanja da bi se obavio jedan posao koji, kao što znate, neki put traje svega desetak minuta.
Ako bi za teritoriju opštine Novi Bečej bio nadležan novi osnovni sud u Bečeju, to bi, po automatizmu, značilo da je drugostepeni organ Apelacioni sud u Novom Sadu.
Opštinski sud Novi Bečej, uvek kada je u pitanju bila nadležnost, bio je usmeren prema Okružnom sudu Zrenjanin. Zrenjanin je udaljen 50 km, Novi Sad je udaljen 100 km od pojedinih naseljenih mesta, pa bi ovakvo zakonsko rešenje u praksi smanjilo i onemogućilo ostvarivanje prava građana, tj. bez ikakvog razloga bi bili izloženi velikim materijalnim troškovima i maltretiranju zbog loših saobraćajnih veza područja Novog Bečeja s Novim Sadom, uz napomenu da od nekih naseljenih mesta u opštini Novi Bečej uopšte ne postoji železnički prevoz prema Novom Sadu.
Treba imati u vidu i činjenicu da opština Novi Bečej teritorijalno pripada Srednjebanatskom, a ne Južnobačkom okrugu, te imajući u vidu nadležnost Policijske uprave Zrenjanin, Privredne komore Zrenjanin, Službe za katastar nepokretnosti, filijala Novi Bečej, Fonda PIO Zrenjanin, nadležnost Trgovinskog suda Zrenjanin, nadležnost budućeg suda za prekršaje Zrenjanin, tj. da sve ove institucije, mesno i stvarno, pokrivaju opštinu Novi Bečej, nema logike da jedan segment sudske vlasti bude regulisan na ovakav način.
Takođe, kada se ima u vidu koji opštinski sudovi opstaju na području AP Vojvodine, gde neki od njih dobijaju status odeljenja, da se primetiti da nisu uzeti objektivni kriterijumi, tj. veličina područja, privredna struktura, broj stanovnika i neposredna geografska blizina drugog suda, jer pojedini sudovi koji dobijaju status odeljenja, kao npr. Ada, Kanjiža i Temerin, imaju daleko manji broj sudećih predmeta od Opštinskog suda u Novom Bečeju.
Ono što je problem i na šta bi gospoda iz Ministarstva trebalo da obrate pažnju, jesu te razlike u informacijama, onih koje su stvarne u Opštinskom sudu u Novom Bečeju, i onih koje poseduje Ministarstvo. Po informacijama iz Ministarstva, praktično, vi ste dobili obaveštenje da Opštinski sud u Novom Bečeju opslužuje oko 2.000 predmeta, što nije tačno, pošto opština Novi Bečej ima preko 6.000 predmeta godišnje.
Treba imati u vidu i važeća merila za određivanje potrebnog broja sudova i zaposlenih u sudovima i prema ovim kriterijumima, u Opštinskom sudu u Novom Bečeju, broj sudija za poslednje tri godine je od 7,33 do 6,64. Na kraju, trebalo je imati u vidu i sam rad Opštinskog suda Novi Bečej, tj. njegov kvalitet i efikasnost, kao i činjenicu da je to jedan od retkih sudova u AP Vojvodina koji je kadrovski osposobljen u potpunosti da postupak vodi i na srpskom i na mađarskom jeziku.
Zbog svega navedenog, mislim da treba prihvatiti amandman gospodina Jovana Palalića, ili, što bi bilo još svrsishodnije, da prihvatite amandman gospođe Milice Radović, ili, na kraju krajeva, da povučete ovaj predlog zakona na dalju doradu.
(Sve vreme govora narodnog poslanika Saše Maksimovića, narodni poslanici SRS-a lupaju o klupe.)