SEDMO VANREDNO ZASEDANjE, 13.06.2001.

3. dan rada

OBRAĆANJA

Ljubomir Kragović

Srpska radikalna stranka
Poštovano predsedništvo, dame i gospodo narodni poslanici, članom 9. predloženog zakona zadire se u oblast lokalne samouprave i teritorijalne autonomije tako što Vlada ne odustaje od svog načela decentralizacije vlasti, nego se ovim članom čak dovodi do centralizacije vlasti, jer ona određuje i meša se u poslove lokalne samouprave. Amandmanom  sam predložio da se  u članu 9. stav 1. tačka 3. Predloga zakona o platama u državnim organima i javnim službama reči  "sa preko 60.000 stanovnika" brišu.
Navelo me da podnesem ovaj amandman to što su poslovi lokalne samouprave isti po sadržaju u svim opštinama, pa nema potrebe da se pravi razlika u koeficijentu za izabrana lica u zavisnosti od broja stanovnika u opštini, što dovodi do favorizovanja većih opština i moguće migracije stanovništva iz opština sa manjim brojem stanovnika u opštine sa većim brojem stanovnika. Smatram da izabrana lica u svim opštinama treba da imaju isti koeficijent bez obzira na broj stanovika.
Znači da su obaveze predsednika opštine u jednoj opštini koja ima 40.000 stanovnika skoro istovetne sa onim koje ima predsednik opštine sa preko 60.000 stanovnika. Mislim da ovo treba prihvatiti kako bi bila u istom odnosu sva izabrana lica, bez obzira na broj stanovnika. Ovde, ako se želelo da se ograniči na broj stanovnika, jedino su mogli da se izuzmu gradovi, kao na primer Grad Beograd i ostali koji imaju status grada. Međutim, sve druge opštine treba da budu u istom položaju i tako će se izbeći da razlika u platama bude drastična zbog toga što je broj stanovnika takav.
Postoji i drugi problem, a to je teritorijalna organizacija. Jedna opština sa manjim brojem stanovnika može imati jako veću opštinu i samim tim i jako veće probleme nego opština sa većim brojem stanovnika, a manjom teritorijalnom površinom. Jer, najverovatnije je da ima uređenu infrastrukturu, tako da ima i manje problema oko toga. Smatram da se podnetim amandmanom ispravlja ova nepravilnost i ne dozvoljava se da se Vlada direktno meša u poslove nadležne za lokalnu samoupravu u opštinama Republike Srbije. Nadam se da će poslanička većina DOS-a prihvatiti ovo i glasati za ovaj amandman koji sam podneo.

Dragan Maršićanin

| Predsedava
Da li se još neko javlja za reč? (Ne.)
Stavljam amandman na glasanje.
Zaključujuem glasanje. Za je glasao 33, protiv 115, uzdržanih nije bilo, nije glasalo 9, ukupno 157 narodnih poslanika.
Konstatujem da Narodna skupština nije prihvatila ovaj amandman.
Na član 9. stav 1. tačka 3. i stav 2. tačka 3. amandman je podneo narodni poslanik Radojko Petrić.
Vlada i Administrativni odbor nisu prihvatili ovaj amandman.
Da li gospodin Petrić želi reč?
Želi, ali posle Poslovnika koji reklamira gospodin Šešelj.
...
Srpska radikalna stranka

Vojislav Šešelj

Gospodine predsedniče, povredili ste Poslovnik jer niste stavili na glasanje amandman narodnog poslanika Slobodana Janjića. To što ste mu oduzeli reč ajde nekako i da vam oprostimo, ali to što mu niste stavili amandman na glasanje ne možemo nikako, pa vi vidite kako sada da se iskobeljate iz takve situacije.

Dragan Maršićanin

| Predsedava
Ja ću lako da se iskobeljam, ali ne znam kako ćete se vi iskobeljati. Upravo smo završili glasanje i ja pročitao rezultate, a gospodin Kragović je drugi predlagač istovetnog teksta. To je bio taj amandman, samo morate biti koncentrisani.
Izvolite, gospodine Petriću.

Radojko Petrić

Poštovano predsedništvo, poštovani poslanici, podneo sam amandman na predloženu odredbu kojom se određuju koeficijenti za obračun i isplatu plata izbaranih lica u opštinama. O ovome sam govorio u načelnoj raspravi na prošloj sednici kada smo prvobitno razmatrali predlog ovog zakona, pre nego što je povučen iz procedure.
Naime, Vlada je predložila različite koeficijente za obračun i isplatu plata izabrnih lica po opštinama. U stvari, sve opštine Vlada je svrstala u dve grupe, i to opštine sa preko 60.000 stanovnika i opštine ispod 60.000 stanovnika. Jedini kriterijum na osnovu čega je Vlada predložila različite koeficijente je broj stanovnika u opštinama - iznad ili ispod 60.000 stanovnika. Broj stanovnika jeste važan kriterijum za utvrđivanje složenosti i odgovornosti poslova izabranih lica u opštinama, ali ipak to ne bi trebalo da bude jedini kriterijum. Ima još dosta elemenata koje bi trebalo uzeti u obzir da bi se pravično odredili koeficijenti za obračun i isplatu plata izabranih lica u opštinama.
Podnetim amandmanom predložio sam da se za određivanje koeficijenata uzme u obzir, pored broja stanovnika, veličina teritorije i geografski položaj opštine. Kontkretno, amandmanom sam predložio da koeficijenti za obračun i isplatu plata izabranih lica budu izjednačeni u opštinama sa preko 60.000 stanovnika i u opštinama ispod 60.000 stanovnika, čija je površina preko 500 km kvadratnih, a nalaze se na brdsko-planinskom ili prigraničnom području. U ovim teritorijalno prostranim opštinama, a koje se nalaze na brdsko-planinskom i prigraničnom području, izraženi su mnogi specifični problemi. U odnosu na prosek opština u Srbiji, u ovim opštinama izraženiji su problemi zbog neizgrađenosti putne mreže.
Poznat je problem organizovanog javnog prevoza za građane, problemi održavanja elektromreže, poseban je problem da se udaljenim naseljima obezbede uslovi za rad ambulanti, poseban je problem da se obezbede kadrovi za te isturene ambulante, poseban je problem školstva za mali broj učenika u patuljastim naseljima koja su udaljena.
Ukoliko se bude prihvatio ovaj amandman biće izjednačeni u ovom pogledu statusi opština koje imaju iznad 60 hiljada i onih opština koje imaju ispod 60.000 stanovnika. Ima opština sa još manjim brojem stanovnika, oko 15-ak hiljada.
Poštovani narodni poslanici podneo sam amandman za obračun i isplatu plata. I tu je isto uzet kao kriterijum izjednačenje opština sa 60 hiljada i ispod 60.000 stanovnika. Neću posebno da objašnjavam taj amandman. Objašnjenje je isto kao i ovo koje sam sada dao. Smatram da sam dao dovoljno razloga da oba amandmana budu prihvaćena.

Dragan Maršićanin

| Predsedava
Da li se još neko javlja za reč? (Niko.)
Pošto se više niko ne javlja za reč, stavljam amandman na glasanje.
Za 39, protiv 117, uzdržan jedan, nije glasalo 15, ukupno su prisutna 172 narodna poslanika.
Konstatujem da Narodna skupština nije prihvatila ovaj amandman.
Na član 9. stav 1. tačka 3. i stav 3. amandman je podneo narodni poslanik Goran Cvetanović.
Vlada nije prihvatila ovaj amandman.
Administrativni odbor takođe nije prihvatio ovaj amandman.
Da li podnosilac amandmana želi reč? (Želi.)

Goran Cvetanović

Srpska radikalna stranka
Podneo sam amandman na član 9. stav 3. koji treba da se briše, pre svega zbog samostalnog stručnog saradnika u državnim organima. Predlog zakona je utvrdio da koeficijent treba da utvrdi Vlada, a na osnovu zakona.  Naime, jednim aktom se uređuje jedan deo ovih odnosa, drugim aktom se uređuje drugi deo ovih odnosa. U istom članu 9. stav 1. tačka 3. piše - za izborna lica u opštinama sa preko 60.000 stanovnika odgovorna lica biće izjednačena sa visinom plata narodnih poslanika u Narodnoj skupštini.
Pre svega sam imao u vidu opštine koje imaju manje od 60.000 stanovnika i to se odnosi na opštine Medveđa, Lebane, Bojnik i Crna Trava.
Beograd ima oko trećinu stanovnika od čitave populacije Srbije i ako imamo u vidu da ima još nekih velikih gradova, kao što su Novi Sad, Niš, itd. sa velikim brojem stanovnika, onda vidimo da su ovim pogođene male opštine, koje su nerazvijene, mada imaju iste obaveze i zadatke kao i ove veće opštine, odnosno tu mislim na nosioce najodgovornijih funkcija.
To destimulativno utiče na kadar koji se opredelio za rad u unutrašnjosti, po tim malim opštinama. To je imalo za posledicu da mnoge male lokalne samouprave i ne funkcionišu na zavidnom nivou.
Upravo zbog svega toga trebalo bi da se izjednačuju u pogledu statusa i gradovi iznad 60.000 i one opštine koje imaju ispod 60.000. No, u svakom slučaju, mnoge opštine treba da posmatramo i sa geografskog stanovišta. Na primer, opština Crna Trava, koja ima najmanji broj stanovnika u čitavoj Srbiji, čak je veća od opštine koja je druga u Jablaničkom okrugu. Prema tome, treba stimulisati baš te ljude koji su u tim opštinama, u tim manjim sredinama. Pre svega tu imam u vidu opštine u Jablaničkom okrugu, gde su Crna Trava i Medveđa granične opštine. Isto tako treba imati u vidu da ne smemo dozvoliti da se stvaraju uslovi za emigraciju sa područja ovih opština u veće urbane sredine.

Dragan Maršićanin

| Predsedava
Da li se još ko javlja za reč povodom ovog amandmana?
...
Srpska radikalna stranka

Vojislav Šešelj

Juče sam u načelnoj raspravi negirao mogućnost da se uopšte na ovaj način tretira pitanje  zaposlenih u organima lokalne samouprave. Pa vi ste sami najavili novi zakon o lokalnoj samoupravi, usaglašavanje tog zakona sa Evropskom poveljom o lokalnoj samoupravi, a onda ovde uvodite odredbe koje su ispod nivoa komunističkih zakona iz Titovog vremena. Vi vrednost obavljanja određene funkcije u organima lokalne samouprave merite brojem stanovnika dotične opštine, što je besmisleno.
Od broja stanovnika određene opštine može eventualno da zavisi broj odbornika u skupštini opštine i broj zaposlenih u skupštini opštine, u opštinskoj upravi, dakle više stanovnika iziskuje veći broj zaposlenih. A jedan funkcioner ima svoj radni dan i on za svoje radno vreme obavi određen broj poslova, koji se uglavnom propisuje, a ne mora striktno ni da se propisuje. Ako opština ima dvostruko veći broj stanovnika, to ne znači da jedan funkcioner treba da obavi dvostruko veći broj poslova. Onda takva situacija iziskuje dva ili tri izvršioca.
Od broja stanovnika zavisi i broj izvršilaca u sistematizaciji, a ne visina plate jednog izvršioca, jer je ovde plata pitanje ranga, to je sa pravnog aspekta.
S političkog aspekta valjda treba podstaći kvalifikovane kadrove da ostanu u malim opštinama, a ne pozivati ih da se sele u velike gradove, jer u velikom gradu i običan referent ima veću platu nego predsednik opštine u malom mestu. To je besmisleno.
Cilj svih umnih ljudi treba da bude demetropolizacija Beograda, privlačenje ljudi da što više ostanu u unutrašnjosti ili da iz Beograda odu u unutrašnjost, jer su privučeni dobrim uslovima života.
A ne ovako, na svakom mestu da se prave razlike, da se zasnivaju privilegije, i te privilegije izazivaju katastrofalne posledice u prostornom razmeštaju sela i gradova Srbije, u razmeštaju stanovništva na celoj teritoriji Srbije. Interes Srbije nije da se svi građani u jednom gradu koncentrišu. Interes je Srbije da se uporedo razvija veći broj gradova, a i da seoska naselja što pre budu maksimalno urbanizovana.

Dragan Maršićanin

| Predsedava
Ako se više niko ne javlja za reč, stavljam amandman na glasanje.
Za 48 narodnih poslanika, protiv 118, uzdržan jedan, nije glasalo 15, ukupno 182.
Konstatujem da Narodna skupština nije prihvatila ovaj amandman.
Na član 9. amandmane, u istovetnom tekstu, podneli su narodni poslanici Vitomir Plužarević, Zlatan Jovanović i Milorad Mirčić.
Vlada nije prihvatila ovaj amandman, kao ni Administrativni odbor.
Da li podnosioci amandmana žele reč?
Ima reč gospodin Vitomir Plužarević.