Na član 18. amandman je podneo narodni poslanik Simo Vuković.
Za reč se ne javlja niko.
Na član 18. amandman su zajedno podneli narodni poslanici Laslo Varga, Elvira Kovač i Arpad Fremond.
Reč ima gospodin Laslo Varga.

Gospodine potpredsedniče Skupštine, gospodine potpredsedniče Vlade, s obzirom na ovu centralističku atmosferu, centralistički duh, mislim da su izuzetno male moje šanse da vas ubedim u argumentovanost ovih naših amandmana, ali bolje da pokušam, vi ćete mi odgovoriti ili na kraju i definitivno odbiti ova naša praktično dva amandmana koja se odnose na isto pitanje, na položaj gradskih opština, odnosno mesnih zajednica.
Predlogom zakona je utvrđen ili predviđen jedan imovinsko-pravni režim prema kojem gradske opštine mogu imati pravo korišćenja na stvarima koje su u svojini grada. Sa druge strane, one mogu pribavljati sredstva i ta sredstva prelaze u svojinu grada, a sa treće strane, na stvarima neophodnim za rad organa i organizacija gradskih opština te gradske opštine mogu steći pravo svojine. Sve ovo se samo delimično odnosi na mesne zajednice. One mogu imati samo pravo korišćenja
Sa jedne strane, mi se ne slažemo sa ovim konceptom, to je, naravno, jedno političko pitanje, ali, sa druge strane, ima jedan dodatan razlog koji je isto tako manje-više politički, ali malo i suštinski, a to se odnosi na član 22. koji je povezan sa ovim članom 18.
Naime, prema članu 22. praktično jedinica lokalne samouprave, koje će steći svojinu nad onom imovinom koju koriste mesne zajednice, imaće pravo i mogućnost da tu svojinu ili te nepokretnosti od mesnih zajednica oduzimaju. Tu su predviđene mogućnosti, predviđeno je više situacija u kojima se ta imovina može oduzeti ili povratiti. Ubeđeni smo da će to u praksi dovesti do zloupotreba.
S toga smo mi predložili jedan amandman, odnosno tri stava praktično na član 18, čija bi bila suština da, sa jedne strane, ona imovina koja je neophodna za rad mesnih zajednica, a i gradskih opština, bude u svojini gradskih opština, odnosno mesnih zajednica. Ona imovina koju u sadašnjem trenutku, dakle, danas koriste i gde su upisane gradske opštine ili mesne zajednice, da ta imovina bude preneta na trajno besteretno korišćenje, a sva ostala imovina, koja se u nekom kasnijem periodu bude prenosila, naravno, da se prenosi na pravo korišćenja, koje se kasnije može i ukinuti, odnosno oduzeti.
Vlada je odbila, naravno, oba naša amandmana. Jedan sa obrazloženjem da je ovo rešenje koje smo mi predložili obuhvaćeno Vladinim amandmanima. To ne stoji, jednostavno, Vladini amandmani se odnose na Narodnu banku, nikakve veze nemaju sa ovim našim amandmanom. Kod drugog amandmana stoji obrazloženje da ovaj naš predlog nije u skladu sa osnovnim konceptom zakona. To možemo prihvatiti, naravno, na način da se sa time ne slažemo.
Šta će biti u praksi situacija, to bih želeo da sa jedne strane objasnim. Sa jedne strane, sada, u ovom trenutku, postojeće mesne zajednice, brojne, bar u Vojvodini, imaju svoju imovinu. Dakle, nisu samo upisani kao korisnici, nego imaju i svoju imovinu kao vlasnici, koju su praktično sticali sopstvenim sredstvima. Mislim da bi bila paradoksalna situacija u kojoj su do sada imale mogućnosti mesne zajednice da stiču imovinu, a nakon stupanja na snagu ovog zakona praktično to ne bi mogle. Dakle, ne bi imale pravo da pribavljaju imovinu, sve bi prelazilo u vlasništvo lokalnih samouprava.
Sa druge strane, to je ključni razlog zašto smo ove amandmane podneli, jeste mogućnost oduzimanja tih nepokretnosti koje koriste mesne zajednice, pošto to prema članu 22. je moguće i tu odluku mogu doneti lokalne samouprave.
Zašto je to problem? Zato što brojne mesne zajednice, sa jedne strane, imaju zgrade u kojima su mesne zajednice organi skupština i neki drugi organi mesnih zajednica, ali, sa druge strane, brojne mesne zajednice koriste i nepokretnosti, primera radi, poslovne prostore, koje izdaju i na taj način stiču prihode.
Šta će se desiti ukoliko se ovo rešenje, koje sadrži Predlog zakona, prihvati? Imaćemo situaciju da će u svim jedinicama lokalne samouprave od volje skupštinske većine zavisiti da li će te komercijalne nepokretnosti, koje ne moraju da imaju mesne zajednice, ali mogu da imaju, da li će se te nepokretnosti od mesnih zajednica oduzimati.
Imajući u vidu politički život kako se odvija u Srbiji, sigurno da ćemo u brojnim mestima doći u ovu situaciju. Iz tog razloga smo predložili ono što smo predložili. Tvrdimo i mislimo da ne postoje kontra argumenti, da ne postoji ni jedna pravna prepreka, politička možda postoji, ali pravna prepreka ne postoji da se prihvati naše rešenje. Jer, ukoliko javna preduzeća, koja isto tako nisu ustavna kategorija, mogu imati svoju svojinu, onda ne postoji ni jedan razlog da to mesne zajednice ne mogu imati.
Vi ste u raspravi u načelu rekli, govoreći o gradskim opštinama, da je ovo rešenje nemoguće prihvatiti, zato što su i gradske opštine ustavna kategorija, ali njihovo formiranje nije obavezno. To je tačno, ali mi ne tražimo da se da bilo koja imovina ili bilo kakva imovina onim mesnim zajednicama ili onim gradskim opštinama koje nisu formirane, nego upravo suprotno, one koje postoje, koje funkcionišu i koje su upisane kao nosioci prava korišćenja.
Mislim da bi duh decentralizacije nalagao da i neke druge poslaničke grupe, koje se inače zalažu za decentralizaciju, ovo pravo ne traže samo za gradske opštine. Naime, ono što su gradske opštine tu u Beogradu, u Nišu i u nekim drugim gradovima, to su praktično mesne zajednice u opštinama. Dakle, u Beogradu gradske opštine, u opštinama mesne zajednice. Tu postoji puna parlalela i jednostavno iz tog razloga predlažemo ovo.
Sa druge strane, postoji jedna razlika u odnosu na gradske opštine, a to je da je u selima obavezno formirati mesne zajednice, po Zakonu o lokalnoj samoupravi. Ako ta obaveza postoji, to znači da je praktično pozicija, pravna pozicija mesnih zajednica još jača u odnosu na gradske opštine. Ukoliko gradske opštine imaju mogućnost pribavljanja imovine, onda ne bi trebao da postoji ni jedan razlog da to pravo mesne zajednice nemaju.
Naravno, nemam iluzija da ćete sve ovo još jednom razmotriti na način da će rezultat biti prihvatanje ovog amandmana, ali onda barem razmotrite amandman koleginice Popović, koji je delimično rešenje za sve ovo što smo mi predlagali, zato što se tim amandmanom predlaže ukidanje mogućnosti oduzimanja imovine mesnim zajednicama, odnosno gradskim opštinama. To bi bio neki minimum koji bi mogao, naravno, i za nas biti prihvatljiv. Hvala vam.

Hvala vama.
Ovim je iskorišćeno vreme predviđeno za raspravu poslaničke grupe.
Reč ima ministar, gospodin Đelić.

Samo kratko da kažem, da ono što je predloženo u ovom zakonu jeste maksimum koji je moguć po postojećem Ustavu, i za gradske opštine i za mesne zajednice. Onaj maksimum koji je bio moguć po Ustavu je ono što je obezbeđeno u ovom zakonu.

Hvala.
Gospodine Laslo, izvolite.

Naravno da sam nezadovoljan ovim objašnjenjem, jer vi niste naveli razlog zašto je to maksimum. Dakle, ukoliko je ovo maksimum, onda ste morali navesti stav, član, bilo šta iz Ustava, pa da pročitam i da se na isti način uverim u ono što vi tvrdite.
Ja tvrdim da ukoliko se na javna preduzeća može prenositi imovina ovim zakonom o javnoj svojini, onda ne vidim to ustavno ograničenje zašto se to isto ne može uraditi sa mesnim zajednicama, odnosno sa gradskim opštinama.

Gospodin Đelić.

Član 189. našeg Ustava. Razlika je u tome da, kada govorimo o prenosu, kada nosilac javne svojine uloži svojinu u preduzeće, dobija akcije. Ne može se ući u kapital mesne zajednice, jednostavno.

Zahvaljujem.
Na član 18. amandman su zajedno podneli narodni poslanici Judita Popović, Nebojša Ranđelović, Zoran Ostojić, Bojan Đurić i Marija Bugarčić.
Reč ima Judita Popović, pa Marija Bugarčić.

Predsedavajući, poštovani gospodine ministre, dame i gospodo narodni poslanici, jeste, našim rešenjem u stvari se menja bitno pristup lokalnim samoupravama, odnosno u ovom slučaju gradskim opštinama. To samo znači da davanjem podrške tom jednom koraku, bukvalno jednom koraku, koji je napravljen sa ovim predlogom zakona o javnoj svojini, mi ne odustajemo od očekivanja da će se napraviti i sledeći korak, a sve u tom pravcu neke ozbiljnije sadržinske decentralizacije i prenosa ovlašćenja nadležnosti i imovine na sledeće nivoe teritorijalne organizacije, kao što su pokrajina ili jedinice lokalne samouprave.
Ovim stavom 4. predviđa se u zakonu da se statutom grada može predvideti da gradska opština ima pravo javne svojine na pokretnim i nepokretnim stvarima, neophodnim za rad organa i organizacija gradske opštine.
Dakle, mi nismo zadovoljni ovim rešenjem i smatramo da treba da se statutom grada predvidi da gradska opština ima pravo javne svojine na pokretnim i nepokretnim stvarima, a sve zbog toga što ona sa tim pokretnim i nepokretnim stvarima vrši svoje delatnosti odnosno potrebno joj je da organizuje taj svoj rad.
Prema tome, ne treba da se prepusti gradu da o tome odluči da li će dati gradskoj opštini ovlašćena, u tom smislu kao što sam navela, nego upravo da se gradu naloži da statutom to predvidi. Dakle, isključuju se jedna arbitrernost, a pri tom se u znatnoj meri jača kapacitet gradske opštine, odnosno tih mesnih zajednica pri gradovima.