Poštovana predsednice, uvažena vicegovernerko, ovde nema trenutno guvernerke Jorgovanke Tabaković sa kojom smo u načelnoj raspravi imali veoma puno razmena različitih argumenata povodom ovog člana. Naime, tiče se činjenice da u ovom članu 82. nedostaju bitni elementi i ovo je drugi bitan nedostatak ovog zakona. Naime, o čemu se radi?
U članu 82. su nabrojani elementi koji ugovor o osiguranju treba da sadrži, a nigde nema pozivanja na to da sastavni elementi ugovora mogu biti opšti uslovi, a opšti uslovi, to sam prošli put pokazao i gospođi Jorgovanki Tabaković, izgledaju ovako. To je 10 stranica sitno kucanog teksta, a ti opšti uslovi, to studenti dobro znaju, a i pravnici koji se razumeju u privredno pravo, jesu sastavni element, bilo kog ugovora. Dakle, pored zakona, izvor prava u ovom slučaju za ugovor o osiguranju jeste i sam ugovor i opšti uslovi poslovanja.
Do čega to dovodi, poštovana viceguvernerko? To dovodi do činjenice da će osiguranici zaključiti ugovor o osiguranju, ali neće biti upoznati sa opštim uslovima poslovanja koji jesu sastavni element, odnosno jesu obavezujuće odredbe i za osiguravajuću organizaciju i za osiguranika.
Oni će možda videti na nekom sajtu te opšte uslove, možda će im neka savesna osiguravajuća organizacija i uručiti te opšte uslove poslovanja, međutim nema zakonske obaveze za osiguravajuću organizaciju, koja je morala da proistekne iz zakona, da napomene u ugovoru da su opšti uslovi sastavni element ugovora i da te opšte uslove prema ugovoru je dužna da uruči ugovornoj strani.
Ovako ćemo, kao i dosad, imati činjenicu da osiguranik zaključi ugovor i da ga posle, kada dođe do realizacije rizika, odnosno do nastanka rizika, sačeka opasnost da on možda tek sada sazna za opšte uslove koji su možda na njegovu štetu. To je naročito važno za nove rizike koji nastaju i sa kojima su nedovoljno upoznati osiguranici. Smatram da je u tom smislu ovaj amandman koji su podnela gospoda iz Nove stranke sasvim primeren.
Mogu da kažem, mi smo podneli više amandmana, da ja nisam pažljivo pogledao ovaj član i da sam smatrao da u njemu stoji da su sastavni elementi obavezni elementi ugovora i opšti uslovi, odnosno pozivanje na njih i zbog toga smatram da je odbor ili ministar trebao da prihvati ili amandman odbora koji će biti naknadno napravljen.
Smatram da se ovim čini šteta osiguranicima koji mogu biti zloupotrebljeni usred odredaba koje sadrže opšti uslovi, a sa kojima korisnici nisu upoznati.
Vi znate dobro, gospođo viceguvernerko, da je to slična situacija i kod bankarskih usluga gde banka zaključi ugovor sa klijentom, gde klijent tek kasnije sazna da u opštim uslovima piše ono što ne piše u ugovoru, a to stvara za njega obavezu po poslovniku drugih ustanova gde su monopolske organizacije na drugoj strani, koje mimo ugovora sačinjavaju opšte uslove i na taj način dovode drugu ugovornu stranu u nepovoljan položaj.
Neki drugi zakoni koji su se donosili sa sličnom problematikom uključili su to u svoje norme. Ovo ili slučajno ili namerno zaposlenici, odnosno oni koji su radili na ovom zakonu nisu učinili i mislim da je to veliki nedostatak zakona.