Razlozi za donošenje ovog zakona utemeljeni su u potrebama za unapređenjem postojećih rešenja u važećem Zakonu o elektronskoj trgovini kako bi se precizirale pravne norme i nadalje harmonizovale sa evropskom zakonodavstvom, pre svega sa Direktivom o elektronskoj trgovini (Directive 2000/31/EC).

PROŠIRENJE POSTOJEĆIH I UVOĐENJE NOVIH DEFINICIJA

Zakonom se preciziraju pojedini izrazi i formulacije u skladu sa Direktivom o elektronskoj trgovini. Proširen je krug lica koja mogu biti pružaoci usluge informacionog društva na pravna i fizička lica koja su registrovana za obavljanje određene delatnosti, za razliku od ranijeg rešenja koje je fizičko lice prepoznavalo kao pružaoca ove usluge samo uz uslov da je registrovano u skladu sa zakonom koji uređuje trgovinu. Posledično je i definicija korisnika usluge proširena na isti način kao i definicija pružaoca usluge.

Definicija potrošača je usklađena sa Zakonom o trgovini tako što se pod potrošačem podrazumeva svako fizičko lice koje kupuje robu ili usluge radi zadovoljenja ličnih potreba ili potreba domaćinstva, dok je do sada važećim propisom ona bila „negativnog karaktera“, odnosno pod potrošačem nije prepoznavala fizička lica koja su kupovala robu i usluge u svrhe koje nisu namenjene obavljanju njegovog zanimanja, poslovne aktivnosti ili preduzetničke delatnosti.

Dopunjena je i definicija komercijalne poruke u skladu sa Direktivom tako što je proširena na svaki vid komunikacije u cilju promovisanja robe, usluga ili poslovnog ugleda, osim davanja informacija o elektronskoj pošti ili adresi, kao i informacija koje su prikupljene o robi, uslugama ili poslovnom ugledu lica.

SLOBODA PREKOGRANIČNOG PRUŽANJA USLUGA INFORMACIONOG DRUŠTVA

Zakonom se uvodi i sloboda prekograničnog pružanja usluga informacionog društva i na teritoriji Evropske unije. Definisani su uslovi i okolnosti pod kojima nadležno ministarstvo može ograničiti slobodu pružanja usluga informacionog društva pružaocima usluga sa sedištem u zemljama Evropske unije u cilju zaštite javnog poretka, javne bezbednosti, javnog zdravlja i zaštite potrošača, uključujući i ulagače.

SLANJE KOMERCIJALNE PORUKE

U skladu sa članom 7 Direktive, pored obaveze pružaoca usluge da traži prethodni pristanak lica za slanje komercijalne poruka, uvodi se i i obaveza za pružaoca usluge da redovno proverava i prihvata opoziv pristanka koji upućuje licu koje ne želi da prima takve poruke.

UGOVORI U ELEKTRONSKOM OBLIKU NA KOJE SE ZAKON NE PRIMENJUJE

Za razliku od ranijeg zakonskog rešenja kojim su taksativno bili pobrojani ugovori koji ne mogu biti zaključeni u elektronskoj formi, ovim zakonom je data opšta odrednica da ugovor u elektronskom obliku ne može biti zaključen ukoliko je takva nemogućnost propisana posebnim zakonom. Zakonodavac je uopšteno definisao ugovore i druge pravne poslove koji se ne mogu zaključiti u elektronskoj formi, vezujući ih za ugovore za koje je propisana forma solemnizovane isprave ili javnobeležničkog zapisa, kao i za ugovore za čiju je punovažnost potrebna overa potpisa.

ODGOVORNOST PRUŽAOCA USLUGA

Zakon uvodi obavezu pružaocima usluga da tokom pružanja usluge i najmanje 30 dana nakon prestanka pružanja usluge čuva podatke o korisniku usluge i njegovoj „IP“ adresi sa koje pristupa uslugama.

Pored toga, pružalac usluga informacionog društva je dužan da ukloni neprimereni sadržaj bez odlaganja, a najkasnije u roku od dva radna dana, bilo po zahtevu trećeg lica, bilo po prijemu akta nadležnog organa kojim se nalaže uklanjanje sadržaja. Pružalac usluga je ovlašćen da se obrati nadležnom organu u slučaju zahteva trećeg lica za uklanjanjem neprimerenog sadržaja i da od njega zahteva da donese odgovarajući akt o njegovom uklanjanju.

OVLAŠĆENJA INSPEKTORA

Bitna novina koja se odnosi na unapređenje pravne zaštite jeste dodatno ovlašćenje inspektora koji vrši nadzor nad primenom ovog zakona da odredi meru kojom se onemogućava pružanje usluge pružaocima sa sedištem u zemlji članici Evropske unije, kao i definisanje saradnje nadležnih državnih organa u delu koji se odnosi na uklanjanje nedopuštenog sadržaja.

KAZNENE ODREDBE

Kaznenim odredbama zakona proširen je krug radnji koje predstavljaju prekršaj, pa je sada predviđena i prekršajna odgovornost za pružaoca usluga koji ne ukloni neprimereni sadržaj u skladu sa aktom nadležnog organa, kao i za nepostupanje po nalogu nadležnog organa za ograničavanjem pružanja usluga pružaocu sa sedištem u Evropskoj uniji. Uvedene su i novčane kazne u fiksnom iznosu za određene prekršaje čime se omogućeno izdavanje prekršajnog naloga.

STUPANJE NA SNAGU ZAKONA

Za razliku od drugih odredaba ovog zakona koje na snagu stupaju osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku RS“, odredbe o slobodi prekograničnog pružanja usluga informacionog društva, kao i deo odredaba o nadzoru nad primenom zakona koje se odnose na pružaoce usluga informacionog društva sa sedištem u zemlji članici Evropske unije, primenjuju se od dana ulaska Srbije u Evropsku uniju.