Predlogom zakona o izmenama i dopunama Zakona o porezu na dodadtu vrednost izvršeno je usaglašavanje domaćih propisa sa propisima EU sadržanih pre svega u Direktivi Saveta 2006/112/EZ o zajedničkom sistemu poreza na dodatu vrednost i to pre svega u oblasti uređenja poreskog tretmana vrednosnih vaučera i bližeg uređenja mesta prometa pojedninih dobara usluga. Pored toga, značajne novine odnose se na poreski tretman prometa i uvoza dobara i usluga koji se vrši u okviru realizacije infrastrukturnih projekata izgradnje autoputeva od javnog interesa koje će od sada moći da budu oslobođeni od PDV-a. Predlogom zakona je, pored toga, proširena i obaveza evidentiranja stranaca kao obveznika PDV-a.

Planirani početak primene većine odredaba Zakona je 01.01.2020. godine.

UREĐENJE PORESKOG TRETMANA VREDNOSNIH VAUČERA

Predlogom zakona uređen je poreski tretman prometa dobara i usluga nastalih po osnovu prenosa jednonamenskih i višenamenskih vrednosnih vaučera. Precizirano je da su jednonamenski oni vaučeri za koje su mesto isporuke dobara/pružanja usluga na koje se vrednosni vaučer odnosi i iznos PDV koji se za promet tih dobara/usluga obračunava i plaća poznati u trenutku izdavanja vrednosnog vaučera, dok svi ostali vaučeri predstavljaju višenamenske vaučere.
Sa stanovišta oporezivanja dve vrste vaučera ključna razlika je u tome što će obaveza obračunavanja PDV-a kod jednonamenskih vaučara postojati u momentu izdavanja, dok će kod višenamenskih vaučera obaveza obračunavanja PDV-a postojati tek u momentu njihove realizacije.

PROŠIRENJE OBAVEZE STRANACA DA SE EVIDENTIRAJU KAO OBVEZNICI PDV-A

Za razliku od važećeg zakonskog rešenja koje obavezu evideniranja kao obveznika PDV-a predviđa samo za ona strana lica koja vrše promet dobara i usluga za koji postoji obaveza obračunavanja PDV-a, novo rešenje predviđa proširenje ove obaveze i na ona strana lica koja vrše promet dobara i usluga za koji je propisana mogućnost poreskog oslobađanja sa pravom na odbitak prethodno plaćenog poreza.

UREĐENJE PORESKOG TRETMANA PROMETA I UVOZA U OKVIRU REALIZACIJE INFRASTRUKTURNIH PROJEKATA IZGRADNJE AUTOPUTEVA OD JAVNOG INTERESA

Dopunom zakona biće omogućeno poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza prilikom prometa dobara i usluga koji se vrši u okviru realizacije infrastrukturnih projekata izgradnje autoputeva za koje je posebnim zakonom utvrđen javni interes. Dodatno, PDV se neće plaćati ni na uvoz dobara koji se vrši u okviru realizacije tih projekata.

SMANJENJE UKUPNE VREDNOSTI DOBARA ZA KOJA STRANI PUTNIK KOJI IH PRENOSI U INOSTRANSTVO MOŽE DA IZVRŠI POVRAĆAJ PDV

Predlogom zakona predviđeno je da će putnici koji nemaju prebivalište ili boravište u Srbiji, prilikom izlaska iz Srbije moći da ostvare pravo na povraćaj PDV za dobra koja otpremaju u ličnom prtljagu (u nekomercijalne svrhe) ukoliko je vrednost robe veća od 6.000 dinara uključujući PDV. Pravo na povraćaj PDV strani putnici do sada su mogli da ostvare ukoliko je vrednost robe koju iznose iz Srbije veća od 100 evra. Dodatno, predviđeno je i produženje roka za dostavljanje dokaza da je putnik otpremio dobra u inostranstvo sa šest na dvanaest meseci.

IZDAVANJE RAČUNA KAO MOMENAT NASTANKA PORESKE OBAVEZE KOD PROMETA POJEDINIH USLUGA

Poreska obaveza, osim na dan prometa i na dan naplate, može da nastane i danom izdavanja računa za promet usluga neposredno povezanih sa uslugama prenosa, ustupanja i davanja na korišćenje autorskih i srodnih prava, patenata, licenci, zaštitnih znakova i drugih prava intelektualne svojine i to nezavisno od toga koje lice pruža te usluge, kao i za promet usluga tehničke podrške prilikom korišćenja softvera, hardvera i druge opreme na određeni vremenski period.

NOVA PRAVILA PODELE PRETHODNOG POREZA I UTVRĐIVANJA SRAZMERNOG PORESKOG ODBITKA

Dopunom zakona izvršeno je preciziranje načina utvrđivanja procenta srazmernog poreskog odbitka, pa se u promet dobara i usluga, osim prometa opreme i objekata za vršenje delatnosti, neće uračunavati ni ulaganje u objekte za vršenje delatnosti za koje se naplaćuje naknada, povremeni prometi nepokretnosti koje izvrši obveznik kojem promet nepokretnosti nije uobičajena delatnost koju obavlja i to najviše za dva prometa nepokretnosti u jednoj kalendarskoj godini.
Dodatno, predlogom zakona predviđeno je i da obveznik PDV-a nije dužan da vrši podelu prethodnog poreza ako utvrđeni procenat srazmernog poreskog odbitka iznosi najmanje 98%.

PRECIZIRANJE PRAVILA KOJA SE ODNOSE NA MOGUĆNOST ISPRAVLJANJA POGREŠNO OBRAČUNATOG PDV U VEĆEM IZNOSU

Predviđena je mogućnost ispravljanja računa u slučaju kada obveznik PDV-a u računu iskaže iznos PDV-a, a da za to nije imao obavezu. U tom slučaju, kao i u slučaju kada je za izvršeni promet iskazao veći iznos PDV-a od onog koji duguje, obveznik će imati pravo da ispravi iznos PDV-a, pod uslovom da izda novi račun kojim se zamenjuje prethodno izdati račun uz navođenje napomene o tome, kao i pod uslovom da poseduje dokument primaoca računa u kojem je navedeno da PDV iskazan u prvobitnom računu nije korišćen kao prethodni porez.

BLIŽE UREĐENJE MESTA PROMETA NA BRODOVIMA, U LETELICAMA I VOZOVIMA

Dopunama zakona predviđen je izuzetak od pravila da se mestom prometa smatra mesto u kojem se dobro nalazi u trenutku isporuke, ako se dobro isporučuje bez otpreme, odnosno prevoza. Naime, u slučaju da se promet dobara vrši na brodu, odnosno u letilici ili vozu u toku prevoza putnika, mestom prometa smatra se mesto polaska broda, letilice ili voza a precizira se da se mestom polaska smatra ono mesto koje je voznim redom prvo planirano mesto ukrcavanja putnika.

PRECIZIRANJE NAČINA ODREĐIVANJA MESTA PROMETA USLUGA TELEKOMUNIKACIJA, RADIJSKOG I TELEVIZIJSKOG EMITOVANJA I USLUGA PRUŽENIH ELEKTRONSKIM PUTEM

Za promet usluga telekomunikacija, radijskog i televizijskog emitovanja i usluga pruženih elektronskim putem, mestom sedišta, stalne poslovne jedinice, prebivališta ili boravišta primaoca usluga smatra se mesto određeno na osnovu kriterijuma i pretpostavki za određivanje mesta sedišta, stalne poslovne jedinice, prebivališta ili boravišta primaoca tih usluga.