Zahvaljujem, predsedniče.

Uvaženi predsedniče Narodne skupštine, uvaženi potpredsednici, dame i gospodo narodni poslanici, imam pitanje za ministarku državne uprave i lokalne samouprave Mariju Obradović za Ministarstvo pravde i za Ministarstvo za brigu o selu i Vladu Republike Srbije.

Građani Srbije nas pri svakom obilasku sela i varošica u slabo nastanjenim brdsko-planinskim područjima, kao i u onim naseljenim, koja se nalaze u rubnim, pograničnim krajevima naše zemlje zamole da pitamo Vladu Srbije, ministarku državne uprave i lokalne samouprave, kao i ostala resorna ministarstva, da li je izvodljivo da i oni formiraju svoje nove tzv. seoske opštine i na taj način dobiju mogućnost da u većoj meri odlučuju o potrebama i razvoju svoje lokalne zajednice i, evo, u njihovo ime mi prenosimo to pitanje?

Mi iz poslaničke grupe PUPS „Tri P“ smo naglašavali da je neophodno što pre definisati novu politiku ravnomernog regionalnog razvoja koja bi smanjila nejednakost regiona, a istovremeno pospešila individualno razvijanje i prepoznatljive osobenosti.

Prvi korak u tom velikom poslu jeste izrada mape reona Srbije, koji treba da predstavljaju zaokruženo jedinstvo prirodnih, demografskih, ekonomsko-privrednih, socioloških i kulturnih osobenosti sa upečatljivim gravitacionim centrom.

Poslanička grupa PUPS „Tri P“ predlaže novu reonizaciju za početak istočne, južne i jugozapadne Srbije, uz istovremeno određivanje gravitacionih centara tih područja, koje bi postale nove opštine.

Za ovaj predlog PUPS-a tj. osnivanje novih seoskih opština postoji zakonski osnov u aktuelnom pozitivnom zakonodavstvu i to pre svega u Zakonu o teritorijalnoj organizaciji i Zakonu o lokalnoj samoupravi, gde Zakon o teritorijalnoj organizaciji predviđa u članu 11. stav 3. da izuzetno kada postoje posebni ekonomski, geografski ili istorijski razlozi može se osnovati nova opština koja ima manje od 10.000 stanovnika. U Zakonu o lokalnoj samoupravi u članu 17. stav 2. stoji da teritorija za koju se osniva jedinca lokalne samouprave predstavlja prirodnu i geografsku celinu, ekonomski povezan prostor koji poseduje razvijenu i izgrađenu komunikaciju među naseljenim mestima sa sedištem kao gravitacionim centrom.

U članu 18. stav 4. istog zakona stoji da baš kao i u zakonu o teritorijalnoj organizaciji izuzetno kada postoje posebni ekonomski, geografski ili istorijski razlozi može se osnovati nova opština koja ima manje od 10.000 stanovnika.

Takođe, prema važećem Zakonu o teritorijalnoj organizaciji u Srbiji 30 lokalnih samouprava ima status grada, a kao što je poznato, grad na svojoj teritoriji može da formira posebne gradske opštine.

Međutim, simptomatično je da sedišta tzv. gradskih opština po pravilu uspostavljaju u urbanim sredinama, a ne recimo u većim selima koja takođe pripadaju teritorijama tih gradova.

Prilikom formiranja ovih tzv. seoskih opština u rubnim područjima Srbije posebnu pažnju bi trebalo posvetiti tome da im se upravo zbog tih njihovih specifičnosti daju posebna podsticajna prava u smislu smanjivanja poreza i doprinosa, kao i umanjivanju stope PDV-a, ali i da se predvidi mogućnost dodatka na plate za lekare, radnike, veterinare i druge javne radnike kako bi se dodatno motivisali za rad i život u tim, za državu Srbiju, važnim sredinama.

Za primer teme o kojoj pričamo odabrao sam Opštinu Babušnica čiji je jedan od specifičnosti deo njene teritorije jer se nalazi na samoj granici sa zemljom Evropske unije i članicom NATO-a Bugarskom.

Takođe, bitna specifičnost Opštine Babušnice je konstantan odliv stanovništva, u poslednjih 50 godina broj stanovnika je smanjen za više od 50%. Privreda je prilično nerazvijena, stopa nezaposlenosti je znatno veća od republičkog proseka.

U smislu nekog postojećeg ili potencijalno gravitacionog centra ističe se selo Gorčinci, nekoliko kilometara južno od naselja Babušnice i kroz koje prolazi put Pirot-Babušnica-Vlasotince-Leskovac. Zbog blizine međunarodnog saobraćajnog Koridora 10 od Niša do Sofije i dalje ka Turskoj i zemljama Male Azije Opština Babušnica i sva njena sela imaju najveću mogućnost za razvoj ruralnog turizma.

Formiranjem nove opštine sa centrom u selu Gorčince građani ovog kraja bi na neposredniji način odlučivali o pitanjima bitnim za razvoj i život stanovnika tog kraja. Slični primeri se mogu naći širom Srbije.

Prema tome, pitanje za Vladu Republike Srbije, odnosno Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave, Ministarstvo pravde i Ministarstvo za brigu o selo – da li je i na bazi postojećih zakonskih rešenja i bez izmena Zakona o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije moguće ući u proces osnivanja novih opština i da li o ovoj temi od strateškog značaja za našu zemlju je raspravljano na sednicama Vlade Republike Srbije? Zahvaljujem.