Poštovano predsedništvo, dame i gospodo narodni poslanici, pre nego što iznesem nekoliko primedaba u ime poslaničkog kluba Stranke srpskog jedinstva u vezi sa Predlogom zakona o učešću opština i gradova, da ne čitam ceo naziv zakona, imam jednu principijelnu primedbu Ministarstvu.
Kao što vidim, gospodin ministar je napustio salu, ali evo tu su njegovi pomoćnici, koji takođe ne slušaju. Danas je 27. mart i po zakonu, koliko je meni poznato, do 31. marta opštine treba da usvoje svoje budžete u koje treba da uđu i ova sredstva o kojima mi danas razgovaramo. Možda će se desiti da se oduži rasprava o ovom pitanju - da li će opštine stići da ispoštuju zakon; takođe, koliko je meni poznato, to se iz štampe moglo pročitati, u mnogim opštinama su već održane sednice i budžeti su usvojeni. Znači da je neko rekao tim opštinama, a u većini tih opština DOS je na vlasti, usvajate budžete, ovaj zakon će proći, a forma mora da se sprovede, mora se održati rasprava o njemu.
Kada je Ministarstvo pripremalo ovaj predlog zakona sigurno nije imalo u vidu opštine koje su u proteklim godinama pretrpele ogromne štete od elementarnih nepogoda, kao što su poplave, zatim od agresije NATO pakta, jer su porušeni mnogi objekti i mnogi građani nemaju od čega da žive, a infra i komunalna struktura u tim opštinama je u vrlo lošem stanju; dakle, nije se vodilo računa kada su se određivali procenti i visina sredstava koja će tim opštinama da pripadne.
Takođe se nije vodilo računa o tome, bez obzira što je povećan procenat učešća opština u delu poreza na promet i u delu zarada, da u mnogim opštinama privredni subjekti, prvenstveno društveni i državni, ne rade ili rade sa veoma malim procentom u korišćenju svojih kapaciteta, i odakle će se zahvatiti taj porez na promet i odakle će se zahvatiti porez na zarade kada u tim opštinama nema zarada, nema para.
Dakle, tim opštinama je moralo da se u predlogu da više, da se poveća procenat njihovog učešća, odnosno u nominalnom iznosu. Iz tih razloga poslanička grupa Stranke srpskog jedinstva neće glasati u načelu za ovaj predlog zakona, a ukoliko budu prihvaćeni naši amandmani verovatno ćemo podržati ovaj zakon u celini.
Iskoristio bih priliku da sa ove govornice pomenem samo jednu opštinu, pošto se ovde pominju mnoge opštine, a to je jedna od najnerazvijenijih opština kako u Srbiji tako i u pomoravskom okrugu, opštinu Rekovac, koja ima nešto preko 9.000 stanovnika, gde su privredni subjekti u kolapsu. Jednostavno, ne radi 80% privrednih subjekata, građanstvo koje se bavi poljoprivredom je prosečne starosti preko 60 godina, pa pitam - odakle će ta opština da naplati svoja potraživanja ako budžet, odnosno Republika Srbija ne izdvoji višak sredstava da bi mogla da pokrije troškove koje ima kao i svaka opština.
Čini mi se da se u članu 4. govori o većem učešću opština u porezu na promet i porezu na zarade, mislim da je to tako ministar rekao, ako opštine spreče sivu ekonomiju. Kako će to opštine da spreče sivu ekonomiju, ako su svi državni organi, tržišna i finansijska inspekcija, pod ingerencijom republičke vlasti. Šta to ima opština i koje to organe ona ima preko kojih može da sprečava, u ovom trenutku, sivu ekonomiju. Zašto se ne izvrši reforma poreskog sistema na jedan drugi način, pošto smo mi "kao na dobrom putu", pošto stalno čitam taj slogan u novinama i vidim na televiziji, mi smo "kao na dobrom putu", zašto onda nešto sa tog razvijenog Zapada, kada je u pitanju poreska politika, ne pretočimo u naše reformske poreske zakone, pa ćemo verovatno na taj način i sprečiti dalji razvoj sive ekonomije ukoliko neko ne želi da i dalje bude sive ekonomije.
Dakle, mislim da je to samo jedan politički izraz, politički marketing, da se opštine kao bore za sprečavanje razvoja sive ekonomije na svojim područjima.
Rečeno je da je opštinama ostavljen jedan deo poreza i da će na taj način povećati svoje prihode u budžetima. Koji su to porezi na osnovu Zakona o lokalnoj samoupravi ostavljeni u potpunosti na raspolaganje opštinama? Kao što se sećate, to su porezi na prihod od samostalne delatnosti, na prihod od nepokretnosti i vidite koliko će biti velikih poreza od davanja u zakup pokretnih stvari. "Stvarno" će opštine imati vrlo, vrlo veliki prihod.
Zatim, od dobitaka od igara na sreću - valjda treba svi da počenemo da se kockamo, da igramo bingo, da bi naše opštine, u kojima živimo, ukoliko budemo srećniji dobitnici, mogle da naplate porez i od toga prave komunalna dobra za dobrobit svih građana te opštine. Na kraju - na primanja od prihoda od osiguranja lica. Ne bih to ponavljao, koliko se to osigurava itd.
Ima mnogo toga što se još može reći o ovom zakonu - da nije dobar, da opštine od njega neće imati mnogo koristi, jer kako nama privreda radi u celoj Srbiji, kako su nam zaposleni privredni kapaciteti, koliki će biti rast zarada u ovoj godini, mislim da će većina opština tražiti da iz budžeta Republike Srbije nadoknade sredstva koja nisu mogle da ostvare na svojoj teritoriji. Hvala.