The Open Parliament is deeply concerned regarding the recent events in the National Assembly. The transpired behavior of MPs encourages sexism, discrimination and violent behavior towards women. This perpetuates a trend of diminishing the reputation of the Parliament and its members.

The discussion in plenum was overflowing with insulting, misogynistic and discriminating comments and gestures. The gesture that stands out is one made by Dalibor Šćekić, an MP from the Serbian Progressive Party. According to MPs who witnessed it, he simulated sexual intercourse during a speech held by Tatjana Manojlović, an MP from the Democratic Party. 

This act violates the dignity of all women amongst MPs, of the National Assembly itself, and of all female citizens of Serbia. 

The MPs have filed numerous reports on the violation of Rules of Procedure of the National Assembly because of inappropriate statements and gestures at the plenary discussion during the Second Sitting of the Second Session of the National Assembly in 2022. An adequate reaction by the Speaker of the Parliament to these reports is still lacking. The only statement that provoked a response by the Speaker is the one made by Dušan Radosavljević, an MP from the Movement to restore the Kingdom of Serbia (POKS), who compared statistics with a bikini. 

The Open Parliament reminds that the MPs are not allowed to use vulgar, sexist or discriminating gestures in their public addresses. They are also not allowed to encourage such behavior, as it would contribute to the normalization of misogyny in society. The National Assembly is a place where MPs are supposed to represent the citizens who not only elected them, but also trusted them with the power to represent their interest. Discriminatory, verbal insults, disparagement of female MPs, that aims to lower their self-esteem and integrity and to discredit them in the eyes of the public, is a form of verbal violence. There is no place for any form of violence in the National Assembly, or for that matter any other public institution and public sphere in general.

The Open Parliament points out that the Law on the Prohibition of Discrimination prescribes that „it is forbidden to expose an individual or a group of persons, on the basis of his/her or their personal characteristics, to harassment and humiliating treatment aiming at or constituting violation of his/her or their dignity, especially if it induces fear or creates a hostile, humiliating or offensive environment“(Art. 12), as well as that sexual harassment is a criminal offense.

We remind once again that in 2020 the National Assembly adopted a Code of Conduct which explicitly states that: „The Member of Parliament is to be a model of ethical behavior of a holder of public office“(Art. 7). The Code of Conduct further states that it’s the MPs duty „not to use expressions, words or gestures that insult or disparage the human dignity and violate the dignity of the National Assembly“ (Art. 8, paragraph 1, item 6).

The Open Parliament urges the Speaker of the Parliament to act within his competences and accept the request of MPs to thoroughly investigate and sanction this incident. Furthermore, the Open Parliament urges the MPs to restrain from any and all inappropriate gestures and respect the dignity of the National Assembly

Povodom aktuelnih dešavanja u Skupštini, Otvoreni parlament izražava duboku zabrinutost zbog nedopustivog ponašanja narodnih poslanika kojim se podstiče seksizam, diskriminacija i nasilno ponašanje prema ženama. Ovim se nastavlja trend urušavanja ugleda institucije Parlamenta i narodnih poslanika. 

Raspravu u plenumu obeležili su uvredljivi, mizogini i diskriminišući komentari i gestovi. Među njima se naročito ističe čin poslanika Dalibora Šćekića iz Srpske napredne stranke koji je, prema rečima poslanika, tokom govora Tatjane Manojlović iz Demokratske stranke u neformalnom obraćanju iz klupe gestikulacijom simulirao seksualni odnos. Ovakvim činom vređa se dostojanstvo narodnih poslanica, Narodne skupštine kao institucije ali i svih građanki Srbije. Višestruke prijave povrede Poslovnika od strane poslanika zbog neprimerenih izjava i gestova poslanika tokom plenarne rasprave u Drugoj sednici Drugog redovnog zasedanja Narodne skupštine u 2022. godini, ostale su bez adekvatnog odgovora predsedavajućeg sednicom. Jedina izjava koja je dobila upozorenje predsedavajućeg je izjava narodnog poslanika Dušana Radosavljevića iz Pokreta obnove Kraljevine Srbije, koji je statistiku uporedio sa ženskim bikinijem.

Otvoreni parlament podseća da narodni poslanici u svojim obraćanjima ne smeju da koriste vulgarne, seksističke ili diskriminišuće gestove, kao ni da podržavaju ili odobravaju takve izjave svojim komentarima čime doprinose normalizaciji mizoginije u društvu. Narodna skupština je mesto na kome treba da se zastupaju stavovi građana i građanki koji su svojim izabranim predstavnicima poverili zastupanje njihovih interesa. Diskriminatorne, verbalne uvrede, omalovažavanje narodnih poslanica koja ima za cilj da umanji njihovo samopouzdanje, integritet, i da ih diskredituje u javnosti, čime se umanjuje njihov ugled, kredibilitet i legitimitet, predstavlja vrstu verbalnog nasilja, i kao takvo u potpunosti je nedopustivo u Narodnoj skupštini, drugim institucijama i javnoj sferi. 

Otvoreni parlament skreće pažnju i na to da je Zakonom o zabrani diskriminacije zabranjeno “uznemiravanje, ponižavajuće postupanje, polno i rodno uznemiravanje koje ima za cilj ili predstavlja povredu dostojanstva lica ili grupe lica na osnovu njihovog ličnog svojstva, a naročito ako se time stvara zastrašujuće, neprijateljsko, degradirajuće, ponižavajuće i uvredljivo okruženje” (čl. 12), kao i da je polno uznemiravanje krivično delo. 

Još jednom podsećamo da je krajem 2020. godine u Narodnoj skupštini usvojen Kodeks ponašanja narodnih poslanika koji izričito navodi da: “Narodni poslanik ličnim primerom predstavlja uzor etičkog ponašanja nosioca javne funkcije” (čl. 7), te u pravilima ponašanja navodi da je narodni poslanik dužan da “ne koristi izraze, reči i gestikulacije koje vređaju ili omalovažavaju ljudsko dostojanstvo i narušavaju dostojanstvo Narodne skupštine” (čl. 8, stav 1, tačka 6).

Otvoreni parlament poziva predsednika Skupštine i aktuelnog predsedavajućeg da u skladu sa svojim nadležnostima uvaži zahtev poslanika da se ovaj incident u potpunosti istraži i sankcioniše. Dodatno, Otvoreni parlament poziva narodne poslanike da se uzdrže od neprimerenih gestova i da poštuju dostojanstvo Skupštine. 

Predsednik Narodne skupštine Republike Srbije dr Vladimir Orlić sazvao je Četvrti redovni sastanak Kolegijuma Narodne skupštine Trinaestog saziva za ponedeljak, 7. novembar 2022. godine, sa početkom u 9.00 časova.

1. Konsultacije u vezi sa radom Narodne skupštine na Drugoj sednici Drugog redovnog zasedanja Narodne skupštine Republike Srbije u 2022. godini i
 

2. Ostale aktivnosti u Narodnoj skupštini u periodu od 7. do 13. novembra 2022. godine.

Predsednik Narodne skupštine Republike Srbije dr Vladimir Orlić sazvao je Drugu sednicu Drugog redovnog zasedanja Narodne skupštine Republike Srbije u 2022. godini, za ponedeljak, 7. novembar 2022. godine, sa početkom u 10.00 časova.

Predsednik Narodne skupštine Republike Srbije dr Vladimir Orlić sazvao je Treći redovni sastanak Kolegijuma Narodne skupštine Trinaestog saziva za utorak, 25. oktobra 2022. godine, sa početkom u 11.00 časova.

1. Konsultacije u vezi sa radom Narodne skupštine na Drugoj posebnoj sednici Narodne skupštine u Trinaestom sazivu,

2. Ostale aktivnosti u Narodnoj skupštini u periodu od 25. do 30. oktobra 2022. godine.

Predsednik Narodne skupštine Republike Srbije dr Vladimir Orlić sazvao je Druga posebnu sednicu Narodne skupštine Republike Srbije u Trinaestom sazivu, za utorak, 25. oktobar 2022. godine, sa početkom u 12.30 časova.

Predsednik Narodne skupštine Republike Srbije dr Vladimir Orlić sazvao je Drugi redovni sastanak Kolegijuma Narodne skupštine Trinaestog saziva za utorak, 18. oktobra 2022. godine, sa početkom u 10.30 časova.

Predsednik Narodne skupštine Republike Srbije dr Vladimir Orlić sazvao je Prvu sednicu Drugog redovnog zasedanja Narodne skupštine Republike Srbije u 2022. godini, za utorak, 18. oktobar 2022. godine, sa početkom u 12.00 časova.

Iz godine u godinu sve je manje građana koji su zainteresovani za rad Narodne skupštine, a sve je veći broj onih koji misle da poslanici više brinu o interesima stranaka nego o interesima građana. 

U poslanicima vide glavne krivce za urušavanje ugleda Narodne skupštine, a iako imaju tu mogućnost građani ne misle da kontaktiranjem njihovih predstavnika u najvišem zakonodavnom domu mogu bilo šta da promene.   

Kao organizacija koja se zalaže za povećanje javnosti rada parlamenta, bolje informisanje građana o njegovom radu i uspostavljanje redovne komunikacije između građana i poslanika, Crta će kroz inicijativu Otvoreni parlament organizovati širom Srbije niz uličnih akcija pod nazivom “Šta (da) se radi u skupštini?”.

Želimo da građanima još više približimo šta je uloga narodnih poslanika, šta je sve to što mogu da urade za građane, kao i šta je to što nije u njihovoj nadležnosti. 

Iako građani negativno ocenjuju rad skupštine, a rad poslanika još negativnije, svi mi zajedno ne smemo da odustanemo od parlamenta već moramo da vršimo pritisak na poslanike da rade u javnom interesu.

Želimo i da čujemo šta je to što bi građani poručili Narodnoj skupštini, koja su pitanja koja bi želeli da postave narodnim poslanicima i šta bi sve morali da urade kako bi Narodna skupština imala ugled i poverenje kakvo zaslužuje u demokratski uređenom društvu za koje se sve zajedno borimo.

Ulične akcije “Šta (da) se radi u skupštini?”, koje Crta, kroz inicijativu Otvoreni parlament, realizuje u okviru projekta “Vratimo se na početak - Parlament kao osnova vladavine prava” koji podržava Evropska unija, biće organizovane u više desetina gradova i opština.

Judging by the atmosphere from the first parliamentary session of the new convocation, expectations that the Parliament will perform within its authorities in the forthcoming period are low. Degradation of the division of power was demonstrated.

On August 1, four months after the elections, the National Assembly was constituted. The first special session of the new convocation took place on September 13 and 14, on the occasion of the government’s report on the negotiations with Kosovo. This special session had a record duration – almost 24 hours in the span of two days. The Report was presented by President Vučić, who also answered questions posed by the MPs. The attendance of several government officials - the director of the Office for Kosovo and Metohija and the director of the Office for Coordination Affairs in the negotiation process - was not accompanied by the Prime Minister, Ana Brnabić. President Vučić, who is also the president of the most represented political party in the Parliament, was the only representative of the executive who addressed the Parliament on both days.

The session started with an address of the President Vučić and a hitherto unusual broadcast from the Parliament on the first channel of the public broadcaster, given that the less watched second channel, RTS2, is reserved for parliamentary sessions. Still, after the President delivered his speech and MPs took the floor, the broadcast was immediately transferred from RTS1 to RTS2.

The special session was marked by vigorous debates. Poignant were the presentations of the opposition MPs who drew attention to the previous failures of negotiations with Kosovo, especially the inaccessibility of information about the process and the absence of a state strategy for solving the Kosovo issue. Throughout the session, the Speaker of Parliament, also from the ranks of the ruling majority, constantly ignored violations of the Rules of Procedure reported by the opposition MPs and refused to allow them to reply. The session was a demonstration of the lack of the division of power and marginalized role of the Parliament. President Vučić exercised his dominance by responding to opposition MPs who insisted to complain about the violation of parliamentary procedure that "he is the President of Serbia and they are just ordinary MPs". President further promised a more significant involvement of the Assembly in the further course of negotiations with Kosovo. He also declared that he would not sign any final document before organizing a referendum on the issue, so that citizens could voice their opinion.

The vote on the Kosovo negotiations report took place at midnight on the second day of the session. Out of 250 MPs, 207 took the vote. The report was adopted with 148 votes in favor, all of which came from the ranks of the ruling majority. No opposition MP voted in favor, and many of them were absent from the session.

Voting results on the Report on the negotiation process with the temporary institutions of self-government in Pristina from June 15, 2021 to September 1, 2022

To remind, this document is not the only one on the subject of negotiations with Kosovo – in the last two decades more than a dozen resolutions, declarations and reports were adopted.

The next session of the National Assembly, in plenum, is expected the first week of October when the regular autumn sessions are to begin. The appointment  of a new government should be on the agenda.