Poštovana predsednice, poštovano predsedništvo, uvažene dame i gospodo narodni poslanici, izmene i dopune Zakona o glavnom gradu su svakako veoma značajne, imajući u vidu da evo već nakon skoro 12 godina se suštinski uvodi jedan viši stepen decentralizacije i prenošenja nadležnosti sa nivoa Republike na grad Beograd, ali naravno ostavljajući i mogućnost da se unutar gradskih opština ta decentralizacija sprovede na način i u maniru koji će dovesti do toga da sve usluge građanima, građankama i privredi budu na jednom višem stepenu raspoloživosti.
Dakle, donošenje ovog zakona o izmenama i dopunama važno je zbog potrebe da se gradu daju nadležnosti koje će omogućiti njegovo bolje funkcionisanje, a građanima, kao što sam rekao, pružanje efikasnijih usluga. Upravo ovi ciljevi su zacrtani i u reformi javne uprave. Kao što znate, reforma javne uprave je jedan od tri kriterijuma ili noseća stuba naših evropskih integracija. Reformom javne uprave koordinira Ministarstvo na čijem čelu se trenutno nalazim i mislim da je jedan od kvalitativnih pomaka i to da ćemo imati veće učešće javnosti u samom donošenju i usvajanju politika, sledstveno tome i podizanje poverenja građana u državne institucije i ono što je svakako važno, da bismo došli do tih ciljeva važno je da obezbedimo mehanizme planiranja, upravljanja i kontrole institucija javne uprave.
Kao što sam rekao u uvodu, ovaj zakon se u najvećoj meri pre svega tiče decentralizacije. S jedne strane, dakle, radi se o prenosu nadležnosti sa republičkog na nivo grada Beograda, ali se takođe bavi i stvaranjem uslova za dalju unutrašnju decentralizaciju grada Beograda, bilo da je reč da se ovim prepozna uloga gradskih opština u obavljanju određenih nadležnosti ili da se stvaraju uslovi da grad svojim statutom prenese određene poslove gradskim opštinama.
Unutrašnjom decentralizacijom grada Beograda stvaraju se uslovi da gradske opštine, kao tradicionalne opštine, u punoj meri ostvaruju svoje potencijale za razvoj, privlačenje investicija, čime mogu da se ostvaruju praktično kao da su jedinice lokalne samouprave. Sve ovo, naravno, može da proizvede i veću efikasnost i bolje usluge ka našim građanima koji su nosioci suvereniteta naravno i grada Beograda, ali naravno takođe i boljih usluga za privredu.
Podsećam da ovde govorimo o tradicionalnim opštinama grada Beograda koje su se do sada, kao što svi znate, pre svega oni koji žive u Beogradu ili se bave politikom u Beogradu, dovijale, snalazile pojedinačnim inicijativama kako bi bile efikasnije i podastrle građanima sve usluge koje su im stajale na raspolaganju. Koliko sam informisan, postoji jedan pozitivan primer u Kaluđerici gde je napravljen jedan uslužni centar kako bi se upravo građanima omogućilo da ostvare sva svoja prava u komunikaciji sa upravom, primenjujući Zakon o opštem upravnom postupku i softversku platformu e-ZUP o elektronskoj razmeni podataka i kako građani ne bi morali iz Kaluđerice da dolaze, da putuju mnogo duže kako bi ta svoja prava ostvarili. Ali, mislim da je došlo vreme da se na to dobijanje stavi tačka i da se krene jednim sistemskim rešenjem.
Takođe, donošenjem ovih izmena i dopuna potrebno je uskladiti odredbe ovog zakona sa mnogim sektorskim zakonima koji su doneti u prethodnom periodu. Podsećam, ovo je prvi put nakon 12 godina da se suštinski rade izmene i dopune, suštinske izmene i dopune Zakona o glavnom gradu. Ti sektorski zakoni su svakako interesantni zato što uređuju pojedina pitanja od značaja za rad i funkcionisanje lokalne samouprave.
To su naravno Zakon o lokalnoj samoupravi, zakon o izmenama i dopunama Zakona o planiranju i izgradnji, Zakon o javnoj svojini, Zakon o stanovanju i održavanju zgrada, Zakon o smanjenju od katastrofa i upravljanjem vanrednim situacijama, Zakon o visokom obrazovanju, Zakon o zaposlenima u AP i jedinicama lokalne samouprave.
Glavni grad, kao što znate, i Ustav ga prepoznaje kao posebnu jedinicu lokalne samouprave, do sada se po nadležnostima nažalost nije razlikovao od svih ostalih jedinica lokalne samouprave u Srbiji, a svi znamo da je mnogo kompleksniji u pogledu organizacije u usluga koja je u obavezi da pruži građanima i privredi. Izmenama i dopunama ovog zakona predlaže se proširenje nadležnosti grada čime se ostvaruje ustavna odredba i to iz člana 189. stav 5. koji upućuje na mogućnost da se Zakonom o glavnom gradu mogu poveriti i druge nadležnosti, osim onih koje su poverene opštinama i gradovima.
Svi smo bili naravno svesni obima, ali smo predložili niz izmena i dopuna, koje menjamo nadležnosti koje se daju glavnom gradu. Moram naravno istaći da smo pre svega bili vođeni potrebom da Beograd u punom kapacitetu, u potpunosti bude u poziciji da može da vodi brigu i pruža usluge građanima i privredi na jedan sveobuhvatan, celovit i efikasan način. Izmene i dopune se temelje na bazi njegovog posebnog ustavno-pravnog položaja i u skladu sa postojećim razvijenim, stručnim, organizacionim i kadrovskim kapacitetima koji svakako postoje u gradu Beogradu.
Navešću vam nekoliko primera koji ukazuju na to kako će pojedina ovlašćenja obezbediti kvalitetnije pružanje usluga građanima u skladu sa kapacitetima grada. Smatrali smo važnim da se omogući osnivanje javnih preduzeća od strane pojedinih gradskih opština na teritoriji grada Beograda. Ovde se naravno radi i o javnim komunalnim preduzećima, s obzirom da je uređivanje obezbeđivanje komunalnih delatnosti jedna od izvornih nadležnosti jedinice lokalne samouprave. Tako su pojedine od tih delatnosti, odnosno obezbeđivanje uslova za njihovo obavljanje raspodeljene između grada i gradskih opština Barajeva, Grocke, Lazarevca, Mladenovca, Obrenovca, Sopota i Surčina. Tako imamo slučajeve, one decenijama ulažu u komunalne sisteme a van su, suštinski su van sistema upravljanja. Kako bi se obezbedilo nesmetano funkcionisanje, pa i u određenim slučajevima finansiranje rada tih javnih preduzeća, smatramo da je neophodno da se predvidi mogućnost osnivanja javnih preduzeća od strane gradskih opština. Pogotovo ako se ima u vidu da se prvenstveno radi o tzv. rubnim, gradskim opštinama koje se nekada imale zakonsku mogućnost da osnivaju javna preduzeća i koja su upravo obavljanje određenih komunalnih delatnosti organizovale na taj način što su osnivale svoja javna preduzeća.
Izmenama predlažemo da su nadležnost grada uvrsti u uređivanje i obezbeđivanje poslova koje se odnose na izgradnju, rekonstrukciju i upravljanje javnim putevima. Na ovom primeru grad Beograd raspolaže, i toga smo svi svesni, neophodnim sredstvima i kapacitetima za upravljanje tim putevima na svojoj teritoriji, pa se ova izmena predlaže radi otklanjanja nedoumica u primeni Zakona o putevima.
Ostavljena je mogućnost da se statutom grada Beograda preciznije urede odnosi između grada Beograda kao jedinice lokalne samouprave i gradskih opština obrazovanih na teritoriji grada, u oblasti smanjenja rizika od katastrofa i upravljanju vanrednim situacijama. Ovo svakako svi zajedno imajući u vidu ne tako daleku prošlost možemo da ocenimo kao veoma značajno i koliko je u stvari važno da svi nadležni, pre svega, preventivno i pravovremeno deluju u slučaju elementarnih nepogoda.
Predlažemo i da grad Beograd kroz odredbe statuta može da dodeli gradskim opštinama poslove koji se odnose na simbole, nazive, naseljenih mesta u jedinici lokalne samouprave. O nazivima ulica, trgova, gradskih četvrti, zaseoka i drugih delova naseljenih mesta na svojoj teritoriji uz prethodnu saglasnost ministarstva nadležnog za poslove lokalne samouprave. Ovo je svakako nadležnost skupštine jedinice lokalne samouprave u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi, ali radi efikasnijeg, celishodnijeg, bržeg obavljanja tih poslova i pojednostavljivanja procedura za njihovo obavljanje predlažemo da grad Beograd ove poslove može poveriti gradskim opštinama.
Predlažemo da grad imenuje i razrešava direktore ustanova dečije zaštite imajući u vidu da je grad njihov osnivač, kao i da grad kao što znate utvrđuje mrežu tih ustanova. S obzirom na brojnost javnih manifestacija i nedovoljnu regulativu u toj oblasti, ukazala se potreba da grad Beograd utvrđuje i uređuje održavanje javnih manifestacija od značaja za grad i prilikom utvrđivanja i održavanja javnih manifestacija, grad bi se rukovodio sektorskim zakonima, uređenje ove oblasti, načina finansiranja troškova. Na ovaj način značajno bi doprineo transparentnosti ulaganja sredstava.
U skladu sa Strategijom podsticanja rađanja koja je usvojena 2018. godine, predlaže se da grad Beograd sprovodi mere i finansira projekte u cilju podsticanja nataliteta na svojoj teritoriji, a sve naravno ovo imajući u vidu da grad Beograd raspolaže potrebnim kapacitetima, da obezbedi naravno ta sredstva i da te mere sprovodi.
Predložili smo i preciznije nadležnosti grada Beograda predviđene Zakonom o trgovini i Zakonom o turizmu u vezi sa privremenim objektima i pokretnim sredstvima sa kojim se obavlja trgovina na malo, kao i mesta gde se nalaze ovi objekti. Tu posebno treba obratiti pažnju na blizinu predškolskih i školskih ustanova, zdravstvenih centara i tako dalje.
S obzirom na raznolik karakter područja koja se nalaze na teritoriji grada Beograda od urbanih do seoskih potrebno je urediti nadležnost grada Beograda u oblasti držanja i zaštite domaćih i egzotičnih životinja. Izmenama i dopunama zakona želeli smo da osiguramo učešće grada Beograda, na jednom višem nivou i u oblasti odlaganja komunalnog otpada sve u cilju doprinosa zaštiti životne sredine što je od velike važnosti na teritoriji glavnog grada kao i nadležnost grada da donosi program mera prevencije stvaranja otpada od plastičnih kesa sa planom za njegovo sprovođenje.
Želim da istaknem i finansiranje protivgradne zaštite na teritoriji grada. Nekome će se to učiniti možda kao jedan nebitan delić tog mozaika ali imali smo ranije situacije da upravo zbog nekih proceduralnih razloga i zbog nemogućnosti da same gradske opštine isfinansiraju protivgradnu zaštitu, šteta nastupi, a da nas sama procedura u tome sprečava i mislim da je ovo takođe veoma značajno, kao što je značajna i tzv. poljo-čuvarska služba.
U oblasti poljoprivrede smatramo značajnim da se nadležnosti grada zaokruže ovlašćenjem da obavlja poslove poljoprivredne inspekcije u delu kontrole nad primenom mera koje propisuje grad Beograd za vlasnike ili korisnike poljoprivrednog zemljišta, kao i kontrole korišćenja poljoprivrednog zemljišta u odnosu na godišnji program zaštite unapređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koji donosi grad Beograd.
Ono što je i zbog Beograđana, Beograđanki ali i naravno svih građana Srbije važno istaći moramo da znamo da je Beograd druga poljoprivredna celina na nivou čitave Republike Srbije, posle Vojvodine ima oko 240 hiljada hektara od čega se 150 hiljada hektara obrađuje. I u nekom prethodnom periodu to nije bilo dovedeno do savršenstva, a kada kažem nije bilo dovedeno govori o kontroli iznajmljivanja zemljišta i na ovaj način će biti bolja kontrola, transparentnija, a samim tim će biti veći prihod u budžetu.
Istovremeno jedan od, rekao bih, važnih i sasvim relevantnih i racionalnih argumenata da se ove izmene i dopune zakona donesu u hitnom postupku jeste činjenica da smo predvideli preciziranje nadležnosti grada za izdavanje građevinskih dozvola za izgradnju objekata, u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja.
Upravo su odredbe koje se odnose, dakle, na ovu oblast značajne za ubrzanje realizacije pokrenutih postupaka u vezi sa izgradnjom, ali i sa ozakonjenjem objekata i završetka ovog veoma zahtevnog, obimnog, složenog posla koji je oduzimao mnogo vremena i pravio jedno usko grlo koje smo na ovaj način praktično probili. Mislim da je to jedan veliki i značajan iskorak napred.
Ono što svakako jeste značajno to je da će, po onome što su gradski čelnici već najavili, ali to će biti predmet, naravno, njihovog rada u gradu Beogradu, to je da će građevinske dozvole u prigradskim opštinama biti izdavane za veći broj kvadrata. Takođe, u prigradskim za veći broj kvadrata nego u ovim gradskim.
Isto se događa i po pitanju legalizacije, to je koliko sam informisan, plan i mislim da će to u velikoj meri rasteretiti čitavu ovu situaciju koju smo imali, upravo centralizovanim jednim sistemom koji je i doveo do stvaranja tog uskog grla, a to je naravno bila politika koja se vodila ranije, dakle pre 2012. godine. Kao što znate Zakon o glavnom gradu je donet 2007. godine, jel tako?
Sve navedene izmene za svrhu imaju da se materijalizuju odredbe Ustava i zakona koje grad Beograd prepoznaju kao posebnu jedinicu lokalne samouprave, odnosno da grad Beograd stekne i prava, ali i obaveze za obavljanje onih nadležnosti za koje ima kapacitete i potrebu da ih uređuje. Kako bi se, naravno, pojednostavile procedure za ostvarivanje prava građana i privrede, na taj način moći ćemo da podignemo kvalitet pružanja usluga od strane grada ka našim sugrađanima.
Dovoljno je da uzmete analizu koliko je investitora ili investicija došlo u neke od opština, na primer u Sremu, hajde da pomenemo Staru Pazovu, Sremsku Mitrovicu, Rumu, a Stara Pazova se naslanja na Surčin i Surčin nije bio u toj mogućnosti, dobro na Batajnicu, ali jednim delom i na Surčin, nije bio u toj mogućnosti da iskoristi mogućnost da na jednoj istoj ili sličnoj, identičnoj teritoriji sa svim infrastrukturnim potencijalima privuče investicije. Tako da, mislim da ovo svakako jeste veoma značajno.
Na kraju, ono što želim da kažem, to je da podsetim da je grad Beograd i administrativni i privredni i kulturni i razvojni i univerzitetski centar zemlje i da u njemu po poslednjem popisu iz 2011. godine, živi 23% ukupne populacije države Srbije.
Najvažnija vrednost, dakle, koju donose izmene i dopune ovog zakona jeste naravno decentralizacija, odnosno poveravanje većih nadležnosti gradu Beogradu, kako bi kao najbliži građanima adekvatno odgovorio na njihove potrebe, ali donosi i bolju podelu poslova između grada i gradskih opština i tako mogućnost da grad prenese svoje izvorne nadležnosti na gradske opštine.
Smatramo da Beograd i njegove gradske opštine za to imaju, svakako, i mogućnosti i kapaciteta i vreme je zaista bilo da im to i omogućimo. Hvala vam.

Hvala, ministre Ružiću.

Da li predsednici, odnosno predstavnici poslaničkih grupa žele reč?

Reč ima prof. dr Vojislav Šešelj. Izvolite.

Ja nisam očekivao, dame i gospodo narodni poslanici, da ću u ovom mandatu ikada imati povoda da pohvalim vladajuću većinu, ali evo prvi put se desilo da nam nisu nagomilali sve tačke dnevnog reda u jednu jedinstvenu raspravu, pa da onda zapravo nemamo mogućnosti ni o jednoj tački dnevnog reda da tu raspravu detaljno sprovedemo i da ona bude značajna i za onoga ko je zakonski projekat podneo i za građane ove zemlje nad kojima će se zakon primenjivati.

Ali, eto za jednu stvar da vas pohvalim, a odmah za drugu da vas napadnem. Opet ste ovaj zakon podneli po hitnom postupku. I većina zakona se u ovoj Narodnoj skupštini podnosi po hitnom postupku. A, po logici stvari po hitnom postupku su išli samo zakoni koje inicira nešto poput vanrednog stanja.

Ne mora biti vanredno stanje u pravom smislu reči, ali može biti nešto što se desilo iznenada, što je ugrozilo normalan život građana, što je skopčano sa nekim opasnostima ako se ne postupi po hitnom postupku, itd.

Vi imate običaj da donosite po hitnom postupku, zato što vas mrzi da uđete u normalnu zakonodavnu proceduru, zato što vas mrzi da ostavite opozicionim strankama dovoljno vremena da podnesu amandmane, da se spreme za raspravu i vi mislite što se brže zakon izglasa, da će on biti kvalitetniji, brže će se primenjivati, ali onda dođemo u situaciju da moramo stalno iznova usvajati novele. Na sve zakone koji su donešeni, teško da neki ima, koji već nismo novelisali.

Ovde je posebno interesantno kako ste obrazložili usvajanje ovog zakona po hitnom postupku. Kažete u ovom obrazloženju da je razlog za hitan postupak, da su započeti postupci razlog u vezi sa izgradnjom i ozakonjenjem objekata.

Pa, ti postupci u vezi sa izgradnjom i ozakonjenjem objekata već decenijama počinju, pa nikako da se završe, nikako da krenu od početka. Vrlo malo se objekata legalizuje, sprovede u zemljišne knjige, sve stvari stoje na mestu, zapravo, zbog lenjosti administracije, zbog pokušaja da se taj proces od strane birokratskog aparata, nije ovo samo napad na vas, vi ste dosta tog aparata nasledili od ranijih režima, od ovog mafijaškog puča 5. oktobra, pa nadalje.

E sad, mi moramo voditi računa kako da sprečimo tu birokratsku samovolju i kako da sprečimo korupciju koja se u organima lokalne vlasti obavlja u uslovima visokog stepena birokratske samovolje.

To možemo uraditi samo tako što će se preciznije regulisati uslovi legalizacije objekata, pa zauzeti principijelni stavovi da se skoro sve ono što je izgrađeno na privatnim placevima legalizuje, osim ako postoje jaki razlozi da se ne prihvati legalizacija, zato što se neki javni interes ugrožava na taj način.

Dakle, da tu budu cene najjeftinije, da se procedura sprovodi brzo i da unapred svaki građanin može sam da obračuna koliko će platiti, a ne da iznos zavisi od onog činovnika koji ga čeka na šalteru i u stanju je da ga beskrajno šalje od šaltera do šaltera, da ga na taj način natera na kraju i da odustane od legalizacije kad vidi koliki je iznos na kraju i koliko su ga maltretirali dok je došao do završnice.

Ako se ovi poslovi oko legalizacije ne završe u doglednom roku, naravno da će biti velika šteta za društvo, i država gubi značajne prihode jer onda ovi objekti ne idu u promet, čim se objekat legalizuje i kad je unesen u zemljišne knjige mogu da se sklapaju kupoprodajni ugovori. Ako objekat nije u zemljišnim knjigama onda ne može da se sklopi kupoprodajni ugovor, ne može da se overi kod nadležnog notara i ne može da se prenese u zemljišnim knjigama. Mogu se, zapravo, nelegalni ugovori o kupoprodaji doneti, ali onda je to stvar priznanica na papirima i to traje negde do biološkog okončanja života onoga ko je učestvovao u takvom građanskom kontaktu, a posle pred sudom je veoma teško dokazati šta je zapravo bilo ugovoreno, koliko je novca bilo isplaćeno, kako je isplaćeno itd. To su, onda beskrajne parnice koje u našoj praksi mogu da traju i po 20 godina.

Sve vlade od 2000. godine su pokušavale, bar su tvrdile da pokušavaju da reše problem objekata sagrađenih bez građevinske dozvole, ali ovde na prvo mesto treba staviti objekte koji su izgrađeni na zemljištu u državnom vlasništvu i to na mestima gde je apsolutno zabranjena svaka gradnja. E, tu ste pokazali apsolutnu nesposobnost, i ministarstvo i organi lokalne samouprave. Zašto? Niko se od vas ne usuđuje da ruši dve kuće Tomislava Nikolića, ili tri, koliko ih ima u zaštićenom pojasu reke Save, gde su izvorišta pijaće vode. Dok to ne rušite vi nemate moralno pravo da bilo kome drugom rušite, a skloni ste da rušite sirotinji.

Mi smo nekoliko puta slali naše aktiviste da spreče to iseljenje, jednom, dva puta, pa treći put, na kraju oni im obračunaju još veće troškove sprovođenja rušenja objekata, a bode u oči ono što je podigao Tomislav Nikolić. Vaša vlada je duboko zaglibila sa Tomislavom Nikolićem. Ta uredba koju ste doneli za Tomislava Nikolića, da ostane u palati državnoj od 800 kvadrata, će biti spomenik najvišeg oblika korupcije vaše vlasti. Jel to koruptivna radnja? Jel to nešto normalno? Zamislite predsednik SAD istekne mu mandat i on odluči da ostane u Beloj kući, i novi predsednik da podiže šator u dvorištu Bele kuće. To se kod nas dešava. Hoće li svaki predsednik po jednu palatu sebi da obezbeđuje?

Komunisti su svojevremeno krenuli na taj način kad je došlo do one privatizacije 1990. godine, oni su počeli da privatizuju i objekte koji se nisu smeli privatizovati, a to su bili službeni stanovi i službeni rezidencijalni objekti.

To nije smelo da se privatizuje. Mogli su privatizovati stanovi u društvenoj svojini. To je bio smisao privatizacije, da čovek koji je faktički vlasnik stana u društvenoj svojini, kome niko taj stan ne može oduzeti postane i njegov formalni vlasnik da izađe sa njim na tržište i da se na tržištu obavlja onda veći promet koji državi donosi i veću naplatu poreza. To je bio smisao. Jedan Budimir Lončar uzeo je lepo državnu vilu, prodaje je na brzinu, uzeo pare i ode. Koliko je bilo takvih?

Sad vi dozvoljavate nešto slično. Tomislav Nikolić ostade u državnoj palati. Do kada? Dok mu traje mandat, kako mu se zove ovaj izmišljeni organ, za saradnju sa Kinom i Rusijom, i ide predsednik Vučić u Rusiju ne vodi Tomislava Nikolića, šta će mu budala samo da mu kvari raspoloženje tokom puta. Ide u Kinu, svečano ga tamo dočekuju, ne vodi Tomislava Nikolića. Zašto? Pa, da mu nešto ne pokvari tamo, samo mu može pokvariti, može poneti žutu vodu iz Morave, da piju žuti ljudi u Kini. Šta je drugo mogao da radi?

Mislite da je narod glup, da narod ne razume te vaše postupke, a vi kao vladajuća većina ste se u jednom momentu uplašili da Tomislav Nikolić ne formira novu stranku i da vam ne predstavlja konkurenciju na izborima. Čuj, Tomislav Nikolić novu stranku. Može sa Veljom Ilićem stranku pijanaca, ako im Bora Đorđević pozajmi naslov one svoje stranke iz 1990. godine – Partija običnih pijanaca, to bi bio naziv stranke Tomislava Nikolića i Velimira Ilića.

Na kraju, nikada vaše inspekcije nisu pregledale poslovanje Fondacije „Dragice Nikolić“. Tamo su opljačkani milioni evra, više od pet miliona evra, vi ste to propustili, i njemu je sada sve dozvoljeno. Nikada niste ispitali otkud mu milion evra da podigne crkvu u svom rodnom selu. Kada je video da nema naroda koji će ići u tu crkvu, jer tamo je svega 15-ak stanovnika u poznoj životnoj dobi, onda je odlučio da to bude manastir, pa je našao nekoga iz crkve koga je podmitio da nađe jednu kaluđericu koja će tamo samovati i čuvati mu crkvu.

Šta je crkva? Crkva treba da bude porodični mauzolej. Toliko pohlepa unakazi čoveka, neverovatne stvari uradi sa njegovom psihom, da je on zamislio da je faraon i da mu treba faraonska grobnica.

Dalje, Zorana Mihajlović, kao ministar građevinarstva i kapitalnih objekata i čega još, Nataša, jel još nečega ministar?

(Nataša SP Jovanović: Saobraćaja.)

Gde god se ona mešala, uvek je bilo promašaja, odugovlačenja radova, klizanja čitavih planina na puteve koje je gradila. Sada, predlagala je tri zakona sa različitim nazivima za legalizaciju objekata i sa po nekoliko izmena. Poslednji Zakon o ozakonjenju je donesen 2015. godine, pa, menjan i dopunjavan 2018. godine. Ni jedan od tih njenih zakona nije dao nikakav rezultat. Zašto? Zato što vaša lokalna samouprava, odnosno i državni administrativni organi ili organi lokalne samouprave kojima je država poverila javna ovlašćenja nisu u stanju da prate izgradnju nelegalnih objekata i da odmah intervenišu čim počne izgradnja.

Zašto oni nisu to u stanju, a mi znamo da postoji, dobro je rekao Petar Jojić – prava građevinska mafija, koja gradi na veliko ogroman broj kuća i stanova i kojima se nikada ne pojavljuju ti opštinski, gradski kontrolori. Kada se izgradi objekat, onda je kasno da se ruši, onda je grehota da se ruši, ne sme da se ruši. Može se oduzeti deo objekta, da se nadoknade troškovi državi neplaćeni za komunalije, za razne druge obaveze itd, ali da se ruši, to je grehota, to ne sme da se radi, pogotovo ako je objekat na privatnoj svojini i ako ispunjava formalne zakonske uslove, osim toga što nema dozvole. Ali, onda se ništa ne radi, videli smo kakvih ima primera zgrada u Beogradu, ono je za filmove iz naučne fantastike, zgrada visoka nekoliko spratova, a široka 2,5 metra, možda nema ni 2,5, u centru Beograda.

Kada su u pitanju ti poslovi ozakonjenja i legalizacije, nekada je to u gradu Beogradu bilo u nadležnosti gradskih opština.

Gradskim opštinama su uporno smanjivane nadležnosti, jer onaj koji je vladao u gradu, hteo je da u opštinama u kojoj je na vlasti protivnička stranka, ima što manje nadležnosti.

Zato su ukidana i ta javna preduzeća koja su raspolagala poslovnim prostorom, državnim poslovnim prostorom, koja su taj prostor iznajmljivala. Neke opštine su uspešno poslovale, pa su mnogo novca zarađivale, a u nekima je opet bio kriminal, pa nisu mogle da ostvare prihod.

Kada sam postao predsednik Opštine u Zemunu, zatekao sam javno preduzeće „Poslovni prostor“ sa pet zaposlenih i sa ogromnim dugovima. Sproveo sam akciju naplate poslovnog prostora od jednog do drugog zakupca i uskoro mogao da zaposlim nekih 130 ljudi, od kontrolora do ovih, do onih, ali 130 ljudi koji nisu imali hleba, dobili su hleb, a taj novac je i ranije postojao, samo nije išao na opštinski račun nego je išao ko zna na kakve privatne račune, u advokatske kancelarije koje su preuzimale na sebe obavezu da vode sudske procese radi uterivanja dugova navodno itd.

Opština ima nadležnost da iseljava one koji protivpravno dođu u određen poslovni ili stambeni prostor. One to nisu mogle da koriste u slučaju poslovnog prostora.

Dalje, imate situaciju da se najavljuje opet povratak određenih opštinskih nadležnosti sa grada Beograda na gradske opštine. Mora se usvojiti jasna koncepcija gradskih opština. Da li one treba da postoje ili ne? Ako ćete ih svoditi na obične kancelarije, detašmane, gradske vlasti, da bi određeni šalteri bili bliži građanima, onda nema potrebe da se glumi lokalna samouprava, da se ide na izbore, nego jednostavno imate već gotove kadrove, zaposlene neka rade to.

Lokalna samouprava, pa makar to bila gradska opština sa realno manjim nadležnostima nego ostale opštine, nego one prave opštine, mora imati neke nadležnosti da bi imala svrhu postojanja.

Treba propisati nadležnost u slučaju legalizacije objekata, ali da joj se striktno da propisano šta može, šta ne može i koliki je cenovnik za svaku legalizaciju, da se ne ostavlja ništa na volju službeniku, da službenik samo proverava da li su ispunjeni uslovi i ništa više, a ne da on obračunava i da više puta građanin dolazi.

Objekti na privatnoj svojini, dakle, mogu začas da se legalizuju i da se da i određen popust građanima, da bi to išlo brže, jer korist za državu je kasniji izlazak tih objekata na tržište i naplata poreza kod kupoprodajnih ugovora, a ne ono što će se dobiti od legalizacije objekta. To treba da se uradi i to bi onda išlo brzo.

Još treba podstaći opštinske službenike određenim procentom povećanja zarade ako ide brže ta privatizacija objekata, jer će onda oni više da rade. Biće više zainteresovani za rad. Umesto da ih stavljate u poziciju da traže da im se plati mito, da budu korumpirani, vi ih podstičete da napornijim radom oni stiču viši prihod.

Dakle, trebalo bi da se vidi struktura bespravnih objekata. Oko 90% tih objekata je građeno iz potrebe, iz potrebe građana da obezbede krov nad glavom sebi i svojoj porodici, da prošire svoje stambene objekte, da im poboljšaju kvalitet itd.

Ima dosta poslovnih objekata. Izgradnja svakog poslovnog objekta povećava zaposlenost, povećava proizvodnju. Dakle, treba i to podsticati.

Ja vidim svaki dan kad prolazim kroz Zemun, znate, na privatnim parcelama ruše se stare kuće, podižu veće sa više spratova i ponosan sam na to. Nekako Zemun raste ko iz vode. Nije to mnogo spratova. Nekad su to četiri stana, šest do deset stanova. Verovatno je sve bez dozvole. Zašto bi nam to smetalo, ako su ti ljudi spremni da državi isplate sve dažbine? Samo treba pokazati dobru volju i ubrzati taj posao i nekada, kada je reč o legalizaciji, naknadnoj legalizaciji, dati im da to plate u određenim ratama. Ako duguju državi, može se deo objekta uzeti za državu, ali se ne može više nikome pretiti rušenjem.

Srušite Tomislavu Nikoliću, pa onda govorite o rušenju. Sramota je svakog državnog funkcionera, svakog člana Vlade, ako se bilo gde u Srbiji ruše stambeni objekti, a ne sruši se prethodno nešto što je apsolutno nedozvoljeno, a to su kuće Tomislava Nikolića na levoj obali Save u zaštićenom pojasu.

Hvala, dr Šešelj.
Reč ima narodni poslanik Slavica Živković. Izvolite.

Poštovani gospodine ministre, uvažene kolege narodni poslanici, velika mi je čast i zadovoljstvo da danas kao narodni poslanik govorim o Predlogu zakona o izmenama i dopunama Zakona o glavnom gradu, jer sam i dugogodišnji odbornik Skupštine Grada Beograda i verujem da će predložene izmene i dopune ovog zakona doprineti kvalitetnijem i efikasnijem obavljanju poslova iz nadležnosti Grada Beograda.

Beograd današnjice je grad gradilišta, investicija, pametnog urbanog uređenja, visokog stepena zaposlenosti i sveukupnog razvoja, grad koji živi i koji je rešen da iskoristi svoje potencijale do maksimuma.

Beograd kao buduća prestonica jugoistočne Evrope u procesu je velikih urbanističkih transformacija, koje, pored ključnog infrastrukturnog razvoja Projekta „Beograd na vodi“, obuhvataju i niz drugih projekata čijom će se realizacijom stvoriti prepoznatljiv ekonomski i turistički privlačan i konkurentan grad.

Gradska uprava nastoji da podjednaku pažnju posveti kako grandioznim projektima, tako i projektima male razmere sa željom da se unapredi kvalitet života svih građana i posetilaca profilisanjem i isticanjem identiteta, unapređenjem fizičke strukture grada i korišćenjem ekološki prihvatljivih modaliteta saobraćaja.

Strategijom i urbanističkim planom grada se jasno odredilo za ciljeve i inicijative koje vode jačanju identiteta, racionalnom raspolaganju resursima, efikasnom upravljanju imovinom u javnoj svojini, planskim i kontrolisanom razvoju i uređenju javnog prostora kroz stalno razvijanje inovativnih modela, zajedničkog planiranja uređenja grada i uključivanje grada u strateško planiranje.

Grad Beograd zauzima površinu od 3.224 km2. Po popisu iz 2001. godine, ima 1.659.000 stanovnika. Ovaj broj je značajno uvećan. Procenjuje se da je to sad skoro dva miliona stanovnika. Beograd je organizovan u 17 gradskih opština.

Ilustracije radi koliko je Beograd velik i koliko je potreban jedan ozbiljan zakon koji će urediti njegovo nesmetano funkcionisanje jeste da u ovih 17 opština Beograd ima 288 osnovnih i srednjih škola, dva državna univerziteta i više privatnih, a da je školovanjem obuhvaćeno oko 230.000 učenika sa kojima radi preko 22.000 zaposlenih. U Beogradu se nalazi 59 zdravstvenih ustanova, 16 domova zdravlja, četiri KBC, tri specijalne bolnice, pet klinika, jedan klinički centar, 14 zavoda i instituta sa stacionarom, kao i 12 zavoda bez stacionara.

U poslednjih pet godina građevinska aktivnost u glavnom gradu beleži značajan rast, kako u izgradnji infrastrukturnih objekata, privrednih, a posebno stambeno-poslovnih.

Najveća gradilišta su trenutno „Beograd na vodi“, „Zemunske kapije“, Blok 11, stari MUP, poslovno-stambeni objekat u Sarajevskoj, Blok 20a i mnogi drugi. Sve navedeno je dovelo do velike uposlenosti, ali i nedostatka građevinskih radnika svih profila. Delatnosti koje prate građevinsku industriju takođe beleže rast u proizvodnji i prodaji, što zajednički doprinosi većoj kupovnoj moći stanovništva.

Pored ekskluzivnih lokacija u centru grada i priobalju i značajnih stambenih projekata na nivou grada, velika aktivnost se beleži i u individualnoj gradnji, što se mahom vezuje za rubne opštine grada, a zahvaljujući efikasnom izdavanju građevinskih dozvola.

U 2018. godini grad Beograd je izdao građevinskih dozvola za oko milion kvadrata; izdato je 222 građevinske dozvole, kao i 933 lokacijskih uslova. Pošto su lokacijski uslovi korak ka dobijanju građevinskih dozvola, taj pozitivan trend se nastavio i u ovoj godini i danas na području grada Beograda aktivno funkcioniše preko hiljadu gradilišta.

Poređenja radi, u 2012. godini izdato je 242 hiljade 567 kvadrata, odnosno 538 lokacijskih uslova i 104 građevinske dozvole.

U prethodnom periodu izgrađeni su novi hoteli koji su značajno doprineli imidžu grada, a posebno razvoju turizma.

U Beogradu su tokom 2018. godine registrovana preko milion turista, dok je ostvarenih noćenja bilo dva i po miliona, što je za 13% bolje od prethodne 2017. godine.

U cilju postizanja još boljih rezultata, Turistička organizacija Beograda u 2019. godini planira pojačane aktivnosti na postojećim, kao i uvođenju i radu na novim turističkim tržištima za Beograd. Glavno obeležje prestonice su otvorenost i prijateljski odnos njenih stanovnika, kao i velika ponuda kulturnih i sportskih aktivnosti, ali i noćni život koji privlači veliki broj mladih turista.

Takav je Beograd danas, a od 2007. godine, kada je donet Zakon o glavnom gradu, nisu rađene izmene i dopune postojećeg zakona. U međuvremenu su na snagu stupili zakoni o izmenama i dopunama Zakona o lokalnoj samoupravi, Zakon o izmenama i dopunama Zakona o planiranju i izgradnji, Zakon o javnoj svojini, Zakon o stanovanju i održavanju zgrada, Zakon o smanjenju rizika od katastrofa i upravljanju u vanrednim situacijama.

Svi ovi zakoni uređuju pojedina pitanja od značaja za rad i funkcionisanje lokalne samouprave i stoga je bilo neophodno uskladiti i Zakon o glavnom gradu.

Statutom grada iz 2011. godine, beogradske opštine, kako mi to kažemo, su dobile status, nažalost, malo jačih mesnih zajednica. Nažalost, opštine Mladenovac, Lazarevac ili Vračar i Stari grad imaju manja ovlašćenja nego bilo koja manja opština u Srbiji.

Pitanja koja se ovim izmenama i dopunama zakona rešavaju jesu regulisanje položaja grada Beograda, polazeći od toga da se radi o posebnoj teritorijalnoj jedinici u sistemu lokalne samouprave, koja je specifična zbog svoje veličine, broja stanovnika, kao i činjenice da je privredni, finansijski, saobraćajni i kulturni centar Republike Srbije, sa položajem glavnog grada Republike Srbije, stvaranjem mogućnosti da grad Beograd prenese na gradske opštine u svom sastavu veći broj poslova nego što to postojeća regulativa omogućuje i usaglašavanje sa zakonima koji su u međuvremenu doneti, a odnose se na jedinice lokalne samouprave.

Polazeći od navedenog, Predlog zakona predviđa pojedine izuzetke u odnosu na ostale jedinice lokalne samouprave. Tako se predviđa i mogućnost da komunalne mreže na teritoriji grada Beograda mogu biti u svojini vršioca komunalne delatnosti.

Usled navedenih specifičnosti grada Beograda, neophodno je i odgovarajućom regulativom stvoriti i mogućnosti za prenošenje većeg broja poslova grada na gradske opštine, koje u skladu sa zakonom grad Beograd obrazuje, a koje su u neposrednom kontaktu sa građanima sa svog područja.

S druge strane, na ovaj način postigla bi se unutrašnja decentralizacija grada Beograda, što bi omogućilo kvalitetnije i efikasnije obavljanje poslova iz nadležnosti grada Beograda, a što i jeste cilj obrazovanja gradskih opština.

Polazeći od ovoga, Predlogom zakona se, pored ostalog, predviđa mogućnost da gradske opštine mogu osnovati javno preduzeće, uz prethodnu saglasnost Skupštine grada Beograda, a u skladu sa Statutom grada Beograda, kojim će se utvrditi organ gradske opštine koji vrši pravo osnivača. Očekuje se da će se ovim rešenjem, a imajući u vidu razuđenost teritorije grada, kao i činjenicu da određene gradske opštine predstavljaju urbane celine i svojevrsne administrativne centre za određeno područje, stvoriti uslovi za efikasnije i kvalitetnije obavljanje delatnosti iz nadležnosti grada, a posebno za obavljanje komunalnih delatnosti na području gradskih opština.

S obzirom na to da javna preduzeća osnovana od strane grada Beograda usled postojećih tehničko-tehnoloških kapaciteta obavljaju delatnost na delu teritorije grada Beograda, ovo rešenje neće uticati na rad tih javnih preduzeća.

Značajno pitanje koje se ovim predlogom zakona prenosi na opštine jeste obavljanje poslova koji se odnose na izgradnju, rekonstrukciju, održavanje i upravljanje javnim nekategorisanim putevima na teritoriji grada Beograda.

Za svakog stanovnika bilo koje beogradske opštine je jako važno da li će imati put do svog stana ili kuće. Ja ću, isto kao gospodin Šešelj, govoriti na primeru opštine Zemun, obzirom da ja dolazim iz te opštine, opština koja je jako razuđena i prostire se na oko 15.000 hektara sa 200.000 stanovnika, koja je u poslednjem periodu doživela jednu značajnu ekspanziju, jer su nikla potpuno nova naselja. U opštini Zemun je zabeležen u proteklom periodu značajan priliv stanovništva koji su doseljeni sa ratom zahvaćenih područja i izgrađena kompletno nova naselja zahtevala su kompletnu infrastrukturu koja će pratiti ova naselja i zadovoljiti osnovne potrebe stanovništva na ovom području.

Za stanovnike Batajnice, Busija, Grmovca, Altine ili nekog ko živi na Plavim horizontima, najvažnije je pitanje da li će dobiti put do svoje kapije i trotoar da može dete da mu bezbedno ide u školu. To su pitanja sa kojima ljudi dolaze u opštinu, jer očekuju da opština to reši, kako je i logično.

Teško će neko iz Gradske uprave, ko sedi na Trgu Nikole Pašića ili u upravi u 27. marta moći na adekvatan način da sagleda probleme i odredi prioritete za jednog stanovnika, recimo, iz Zemun Polja. Ali, ovim izmenama zakona, opština dobija nadležnost na rekonstrukciji trotoara, javne rasvete, vodovoda i kanalizacije, jer najbolje poznaje probleme na terenu i moći će da na adekvatan način odgovori zahtevima svojih sugrađana.

Nešto potpuno novo što se ovim zakonom predviđa jeste poljoprivredna inspekcija u delu kontrole nad primenom mera koje propisuje grad Beograd za vlasnike, odnosno korisnike poljoprivrednog zemljišta, kao i kontrole korišćenja poljoprivrednog zemljišta prema godišnjem programu zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koje donosi grad Beograd.

Malo je poznato da 80% ukupne teritorije grada Beograda je poljoprivredno zemljište. Sekretarijat za privredu Gradske uprave grada Beograda je tokom poslednje decenije sprovodio mnoge od podsticajnih mera koje su imale za cilj da podstaknu razvoj i unapređenje poljoprivrede na teritoriji grada Beograda.

Ilustracije radi, malo podataka na ovu temu, na teritoriji grada Beograda ima 33.244 poljoprivredna gazdinstva, 315.300 ljudi se bavi poljoprivredom, 242.000 hektara je ukupno poljoprivredno zemljište, od toga 226.000 hektara je obradivo poljoprivredno zemljište.

U 2017. godini po pravu prečeg zakupa dato je u zakup oko 2.000 hektara. Površina koja je data na korišćenje bez plaćanja naknada je 847 hektara. Bez naknade se zemljište daje Poljoprivrednom fakultetu u Zemunu, Srednjoj poljoprivrednoj školi u Obrenovcu, u Krnjači, poljoprivrednim institutima i slično.

Finansijska sredstva u iznosu od 40% od ukupno ostvarenog prihoda, ostvarena od zakupa poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini na teritoriji grada Beograda, su prihod grada. Ova sredstva se koriste prema godišnjem programu zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.

Imajući u vidu da teritorija grada obuhvata oko 260.000 hektara poljoprivrednog zemljišta, potreba osnivanja poljoprivredne inspekcije koja bi vršila kontrolu nad primenom mera koje propisuje grad je potpuno opravdana. S obzirom na predloženo proširenje nadležnosti grada Beograda, a koje se odnosi na osnivanje poljoprivredne inspekcije, verovatno je potrebno menjati organizacionu strukturu, menjati broj zaposlenih. Do sada je posao inspekcije bio na republičkom nivou, sa ukupno tri inspektora, koja su morala da pokriju kompletnu Srbiju. Složićete se da je bilo zaista neophodno pristupiti ovom rešenju.

Jedan veliki problem prethodnih godina je predstavljalo pitanje nadležnosti protivgradne zaštite na teritoriji grada Beograda. Susreli smo se, niz puta, sa problemima i na sednicama Skupštine grada gde je grad svaki put ulazio u prekršaj kada je nabavljao protivgradne rakete, jer nije imao pravo na to, s obzirom da je Republika bila nadležna za taj deo. Zahvaljujući zakonima koji su u međuvremenu doneti, ovo ovlašćenje se prenosi i na grad, a grad može preneti na opštine, tako da se nadam da će u narednom periodu ova služba funkcionisati adekvatnije.

Uvodi se jedna novina, takođe, da će moći osnivati polječuvarsku službu. Osnovna delatnost poljočuvarske službe je obezbeđivanje svih poljoprivrednih kultura od povrtarstva, voćarstva i ratarstva do šuma koja se nalaze na poljoprivrednim zemljištima. Pod polječuvarom podrazumeva se lice koje ima svojstvo službenog lica, koje sprovodi mere, vrši neposrednu zaštitu poljoprivrednog zemljišta, useva, zasada, poljskih puteva, kanala za navodnjavanje i odvodnjavanje od poljske štete, opremu i objekte na poljoprivrednom zemljištu.

Takođe je predložena i jedna veoma značajna dopuna zakona koja se tiče potrebe da se u oblasti donošenja prostornih i urbanističkih planova na teritoriji grada Beograda utvrde ti poslovi između grada i gradskih opština u odnosu na donošenje pojedinih urbanističkih planova. Naime, Zakon o planiranju i izgradnji i utvrđivanjem nadležnog organa, a to je Skupština i jedinica lokalne samouprave, za donošenje pojedinih planova iz nadležnosti jedinica lokalne samouprave na posredan način isključio mogućnost podele ovih poslova između grada Beograda i gradskih opština i iz tog razloga se predloženom dopunom uspostavlja mogućnost da se pojedini urbanistički planovi mogu donositi i od strane gradskih opština. Ovakvo rešenje doprinosi racionalnijem i efikasnijem obavljanju tih poslova na teritoriji grada.

U slučaju kada je Statutom grada utvrđeno da pojedine urbanističke planove donosi gradska opština za svoje područje, gradska opština obrazuje komisiju od kojih jedna trećina članova komisije se predlaže od strane grada, dok dve trećine komisije čine članovi iz skupštine opštine na čijoj teritoriji se radi izmena postojećeg urbanističkog plana.

U odnosu na član 6. takođe se radi izuzetak u pogledu osnivanja javnih preduzeća od strane pojedinih gradskih opština na teritoriji grada Beograda. Ovde se radi o javnim komunalnim preduzećima, s obzirom da je uređenje i obezbeđivanje komunalnih delatnosti jedno od izvornih nadležnosti jedinica lokalne samouprave. Tako su pojedine od tih delatnosti, odnosno obezbeđivanje uslova za njihovo obavljanje, raspodeljeni između grada i gradskih opština Barajevo, Grocka, Lazarevac, Mladenovac, Obrenovac, Sopot i Surčin.

Obavljanje navedenih poslova predviđeno je za gradske opštine koje su na svom području decenijama ulagale u svoje komunalne sisteme, a koje su van sistema javnog komunalnog preduzeća koje je osnovao grad Beograd. Iz tog razloga neophodno je na području tih gradskih opština predvideti mogućnost za osnivanje javnih preduzeća od strane gradskih opština koje mogu na celishodan način pratiti i u određenim slučajevima finansirati njihov rad.

Ovo pogotovo, ako se ima u vidu da se prvenstveno ne radi o svim gradskim opštinama, već uglavnom o tzv. rubnim gradskim opštinama koje su nekada imale zakonsku mogućnost da osnivaju javna preduzeća i koja su upravo obavljale određene komunalne delatnosti i organizovane na taj način što su osnivale svoja javna preduzeća.

Osim navedenog, Predlogom zakona se predviđa da gradske opštine mogu obrazovati, odnosno ukinuti mesne zajednice i druge oblike mesne samouprave na svom području, kao i da će se aktom o osnivanju mesne zajednice, u skladu sa Statutom grada Beograda, utvrditi poslovi koje vrši mesna zajednica, organi, organizacije rada organa, način odlučivanja, kao i postupak i izbor saveta i drugih organa mesne zajednice, kao i druga pitanja od značaja za rad mesne zajednice, odnosno drugog oblika mesne samouprave.

Navedeno rešenje predviđeno je, polazeći od toga da gradske opštine imaju neposredniji kontakt sa građanima sa svog područja, da su upoznate sa njihovim potrebama i problemima, a samim tim i sa potrebama obrazovanja, odnosno ukidanja mesnih zajednica na svom području. Ovo rešenje je celishodnije i treba da doprinese efikasnijem i neposrednijem zadovoljenju potreba i interesa lokalnog stanovništva u gradskim naseljima, kao i selima na području gradskih opština.

Ovo su samo neka od bitnih pitanja za rad u gradu, a koja su u prethodnom periodu pokazala niz nedostataka. Uverena sam da će predložena rešenja predloga izmena i dopuna Zakona o glavnom radu doprineti efikasnijem i boljem radu grada Beograda na zadovoljstvo svih njegovih građana.

Poslanička grupa SDPS u danu za glasanje podržaće Predlog zakona o izmenama i dopunama Zakona o glavnom gradu, kao i predložene odluke koje se nalaze na dnevnom redu ovog zasedanja. Hvala.

Hvala, koleginice Živković.
Reč ima narodni poslanik Vojislav Vujić.
Izvolite.

Hvala, predsedavajući.

Gospodine ministre sa saradnicima, ovaj Zakon o glavnom gradu, što se tiče poslaničke grupe JS, može da ima još jedan nastavak koji bi otprilike zvučao počelo je. Ovo su bila predizborna obećanja u izborima za grad Beograd i sećam se da su lideri, pre svega, koalicije kojoj ja pripadam SPS, JS, a upravo u opštinama koje ste danas nabrojali, su davali ovakva obećanja. Naravno, ovo je uspeh čitave vladajuće koalicije i dokaz da se predizborna obećanja ispunjavaju.

Sa druge strane, gospodine ministre, imam osećaj kao da imamo neke dve Srbije. Jedna Srbija je Beograd, druga Srbije je sve ostalo. Činjenice i dalje pokazuju da se nekoliko hiljada ljudi svake godine iz unutrašnjosti doseljava u Beograd. To nije dobar trend.

Jednu stvar koju ste rekli, a ja je nisam našao u materijalu, citiram, rekli ste da je Beograd druga poljoprivredna celina posle Vojvodine. To je još jedan jasan signal i čestitam gradu Beogradu i čestitam ljudima koji vode Beograd, tako trebaju da se bore za svoj grad, ali ovo je jedna poruka svima ostalima, svim ostalim gradonačelnicima, predsednicima opština da moraju više da se potrude i da ne smemo da dozvolimo da pored svih primata koje grad Beograd ima on polako postaje i centar poljoprivredne proizvodnje. To je veliki projekat i na tome moramo svi zajedno da radimo.

Sebi danas, ispred svoje poslaničke grupe, dajem za pravo da pričam o gradu Beogradu i hoću da naglasim da je jedna od retkih, ako ne i jedina politička stranka koja ima svoju poslaničku grupu u Skupštini Republike Srbije, a to je JS, naše sedište je jedino van Beograda. Sedište JS je u Jagodini, ali to svakako ne znači da mi ne poštujemo i ne volimo Beograd, svesni smo snage grada Beograda i naravno da je slika grada Beograda prva slika koju svet može da vidi i da stekne o Srbiji.

Najbitniji deo zakona za koji će poslanička grupa JS da glasa upravo jeste taj deo decentralizacije, davanja većeg ovlašćenja beogradskim prigradskim opštinama, kako ste sada podelu napravili, i to je pohvalno, to je dobro. To znači da će njihove ideje, ideje birača u tim opštinama nekako biti lakše sprovodljive. Kako kaže malopre koleginica - teško je iz centra grada propratiti sve prigradske opštine.

Dobro je i to što se uvode poljočuvari. Možda to ne deluje tako ozbiljno, ali pored velikog broja deponija koje, nažalost, ne postoje samo u Beogradu, to je stvar nekulture, nevaspitanja, i to vrlo često možemo da vidimo i u nekim zaštićenim parkovskim sredinama, a ne u okruženju grada Beograda. To je dobro. Lično, zastupajući tezu mog predsednika Dragana Markovića Palme, ne mogu da pohvalim taj deo sa komunalnim policajcima, da i njih treba da ima više. Svakako su gradu Beogradu, za razliku od svih drugih manjih gradova, oni neophodni. Oni imaju svoj uticaj. Njihov smisao postojanja u ovako velikom gradu, ali nismo pristalice toga da manji gradovi sebi daju za pravo da uvode komunalnu policiju.

Vi ste jednu možda od najvažnijih promena, koju ću ovde sada da naglasim, a to je što će ovih deset gradskih opština ubuduće vršiti legalizaciju do 400 kvadrata, izdavati građevinske dozvole do 1.500 kvadrata. Prigradske opštine će vršiti legalizaciju do 3.000 kvadrata, izdavati građevinske dozvole do 5.000 kvadrata.

To je odlična stvar, pre svega u borbi za investitore kojih, svakako uvek fali, koliko god da je ova vlast dovela investitora, a dovela je i to se vidi, ovim se daje mogućnost da i ljudima na lokalu, predsednicima ovih opština, damo šansu da i oni pokažu koliko su sposobni, koliko mogu da se potrude, da ne bude samo Vlada ta koja dovodi investitore, nego, evo, po prvi put i 10 prigradskih opština dobija jedno ozbiljno ovlašćenje.

Zakon će omogućiti da prigradske opštine uz saglasnost grada imaju i svoja javna preduzeća, kao i da grad svoje izvorne nadležnosti može da prenese na prigradske opštine, što do sada nije bio slučaj. To je upravo ono o čemu pričamo i to je glavna snaga ovog zakona za koji ćemo da glasamo.

Kakav niz ovlašćenja sledi? Pored poljoprivredne inspekcije, dobijaju se veća ovlašćenja u obrazovanju, u sportu, čak i neka ovlašćenja, eto, koja se tiču grada Beograda i ne znam da li ima još sličnih gradova, kada su u pitanju splavovi.

Ovaj zakon o glavnom gradu je donet 2007. godine i od tada do sada mnogi zakoni koji indirektno imaju veze sa ovim zakonom su pretrpeli određene izmene i promene i ovo je dobar trenutak da smo sva ova usaglašavanja, eto, posle nekih 12 godina uradili.

Rekli ste da će decentralizacija biti gotova kada opštine, pogotovo prigradske budu krenule da prave uslužne centre, kako bi i najveći deo posla koji građani trebaju da obave u opštini, mogli da obavljaju u naseljima koja su deo te opštine. Rekli ste da do sada imate formiran jedan centar, pretpostavljam da ste zadovoljni radom tog centra i naravno JS je uvek pričala, to govorim i sada, da lokalne samouprave upravo trebaju da budu instrumenti koji služe građanima i koji trebaju da budu građanima na usluzi.

Ne znam šta bih više mogao da dužim oko ovog zakona, ponavljam ono što je vama najbitnije, a to je da će poslanička grupa JS u danu za glasanje podržati ovaj zakon. Hvala.

Hvala, kolega Vujiću.

Reč ima narodna poslanica Ana Karadžić. Izvolite.

Zahvaljujem predsedavajući.

Poštovani ministre Ružić sa saradnicima, dame i gospodo narodni poslanici, pred nama je Zakon o glavnom gradu koji ima za cilj da reguliše položaj grada Beograda, kao privrednog, finansijskog, saobraćajnog i kulturnog centra Republike Srbije.

Ono što smo danas čuli, jeste da je centralizacija ključna izmena ovog Zakona o glavnom gradu i da će se na taj način glavni grad i sve usluge glavnog grada približiti građanima, da će gradske opštine postati servis građana.

Gradske opštine su i do sada bile na usluzi građanima, samo je problem bio što još od 2011. godine, kada je donet novi Statut grada, kada je grad vodila prethodna vlast, potpuno je centralizovano. Centralizovane su sve ingerencije, tako da su opštine, kako ove gradske, tako i prigradske apsolutno bile svedene na mesne zajednice.

Važno je istaći da će se ovim izmenama zakona opštine podeliti na prigradske i gradske, biće sedam prigradskih i 10 gradskih opština, što je jako važno iz razloga što ne mogu Lazarevac i Mladenovac imati iste potrebe, kao na primer, gradska opština Vračar, niti mogu, što se kaže iz centrale grada, sa Trga Nikole Pašića znati šta je Mladenovcu ili Lazarevcu potrebno.

Takođe je važno istaći da, htela bih, pre svega, da kažem da sam obavljala funkciju člana Opštinskog veća, gradske opštine Voždovac i da sam bila prisutna kada smo radili prijeme građana i kada su građani dolazili sa nekim najosnovnijim zahtevima i molbama, koje mi nismo mogli kao gradska opština da rešavamo, već smo morali da ih šaljemo u grad Beograd, u gradsku upravu, zatim su ih vraćali nazad na opštini itd, i građani su bili veoma nezadovoljni, jer nismo mogli da rešimo neke od najosnovnijih problema.

To je isti slučaj bio i sa kompanijama i investitorima koji su hteli da ulažu iz razloga što je bila mnogo komplikovanija procedura da dođu do neke osnovne dokumentacije. Sada se i to menja uvođenjem različitih kriterijuma za vršenje legalizacije. Kao što smo čuli od gradskih čelnika, ubuduće će moći gradske opštine da legalizuju do 400 kvadrata i da daju građevinske dozvole do 1.500 kvadratnih metara, prigradske čak 3.000 kvadrata, za legalizaciju i građevinske dozvole do 5.000 kvadrata, što zaista omogućava investitorima da lakše dođu do dokumentacije koja im je potrebna kako bi uložili svoja sredstva.

Takođe je veoma važno omogućiti prigradskim opštinama, kao što je ovim izmenama zakona dato da mogu da osnivaju uz saglasnost grada, javna preduzeća. Govorim o prigradskim opštinama.

Što se tiče same gradske opštine Voždovac, moram da naglasim da u periodu od 2009. godine od kada je na vlasti gradske opštine Voždovac bila koalicija oko SNS, a u gradu bila prethodna vlast, da je gradskoj opštini Voždovac 2009, 2010, 2011, 2012. i 2013. godine opredeljivan najmanji mogući budžet koji je bio ispod svakog minimuma, te da nije moglo da se ulaže ni u vodovod, ni u kanalizaciju. Znači, gradska opština Voždovac koja je jedna od opština koja se nalazi u blizini centra grada, koja ima svoj prigradski i podavalski deo, već 30 godina moli za vodovod i kanalizaciju, ali nikako nije moglo da dođe do toga, sve do 2014. godine, dok privremeni organ nije preuzeo vlast.

To je veoma važno, da ukoliko i u buduće dođe do razlike, znači, ukoliko jedna vlast bude na gradu, a druga na opštini, ova decentralizacija će pomoći da građani ne ispaštaju, da mogu da rešavaju svoje probleme u mestima svog stanovanja.

Kada govorimo o decentralizaciji, ne govorimo samo o decentralizaciji sa grada na opštinu, već će opštine praviti svoje uslužne centre, te će građani moći u samoj svojoj jedinici stanovanja da se obrate za neke probleme, molbe i savete koji su im potrebni. To apsolutno ne znači da će se gradskoj upravi umanjiti značaj, već znači da će se baviti kapitalnim investicijama, kao i do sada.

Naglasila bih određene stvari koje su investirane u prethodnom periodu i godina. Beograd je postao jedan pozitivan primer za privredni ambijent u regionu, znači, za dobar privredni ambijent koji privlači investitore. Takođe, kažu da je Beograd grad kranova, kada dođe proleće, jer se mnogo ulaže u različite infrastrukturne projekte, u železničku infrastrukturu, putnu infrastrukturu, uloženo je i u novu autobusku stanicu, u razvoj na polju energetike, javnog osvetljenja, vodovoda, kanalizacije itd. Mogla bih dosta da nabrajam, počev od Pupinog mosta, rekonstrukcije železničke stanice „Prokop“ pristupnih saobraćajnica, Bulevara heroja sa Košara, ulice Vojvode Stepe, Ruzveltove ulice, Trga Slavija, Bulevara oslobođenja itd, kao i o fabrikama koje su potrebne za prigradska naselja, kao što je prečišćavanje vode u Velikom selu, fabrika vode „Makiš“. Znači uloženo je u sva polja koja omogućavaju da građani žive bolje i da imaju bolji standard dovođenjem investitora i smanjenjem broja nezaposlenih lica.

Uverena sam da će ovakvim načinom funkcionisanja i gradska uprava nastaviti da investira u kapitalne projekte i da će se decentralizacijom gradske uprave omogućiti da građani budu zadovoljni da se njihovi problemi rešavaju, da ne čekaju više, uvođenjem elektronske uprave da ne čekaju u redovima i da završe svoje zahteve i poslove u najbržem mogućem roku.

Želim da naglasim da će poslanička grupa PS-NSS-USS u danu za glasanje podržati ovaj predlog. Hvala.

Hvala koleginice Karadžić.
Reč ima Tatjana Macura.
Izvolite.