Hvala, dr Šešelj.
Reč ima narodni poslanik Slavica Živković. Izvolite.

Poštovani gospodine ministre, uvažene kolege narodni poslanici, velika mi je čast i zadovoljstvo da danas kao narodni poslanik govorim o Predlogu zakona o izmenama i dopunama Zakona o glavnom gradu, jer sam i dugogodišnji odbornik Skupštine Grada Beograda i verujem da će predložene izmene i dopune ovog zakona doprineti kvalitetnijem i efikasnijem obavljanju poslova iz nadležnosti Grada Beograda.

Beograd današnjice je grad gradilišta, investicija, pametnog urbanog uređenja, visokog stepena zaposlenosti i sveukupnog razvoja, grad koji živi i koji je rešen da iskoristi svoje potencijale do maksimuma.

Beograd kao buduća prestonica jugoistočne Evrope u procesu je velikih urbanističkih transformacija, koje, pored ključnog infrastrukturnog razvoja Projekta „Beograd na vodi“, obuhvataju i niz drugih projekata čijom će se realizacijom stvoriti prepoznatljiv ekonomski i turistički privlačan i konkurentan grad.

Gradska uprava nastoji da podjednaku pažnju posveti kako grandioznim projektima, tako i projektima male razmere sa željom da se unapredi kvalitet života svih građana i posetilaca profilisanjem i isticanjem identiteta, unapređenjem fizičke strukture grada i korišćenjem ekološki prihvatljivih modaliteta saobraćaja.

Strategijom i urbanističkim planom grada se jasno odredilo za ciljeve i inicijative koje vode jačanju identiteta, racionalnom raspolaganju resursima, efikasnom upravljanju imovinom u javnoj svojini, planskim i kontrolisanom razvoju i uređenju javnog prostora kroz stalno razvijanje inovativnih modela, zajedničkog planiranja uređenja grada i uključivanje grada u strateško planiranje.

Grad Beograd zauzima površinu od 3.224 km2. Po popisu iz 2001. godine, ima 1.659.000 stanovnika. Ovaj broj je značajno uvećan. Procenjuje se da je to sad skoro dva miliona stanovnika. Beograd je organizovan u 17 gradskih opština.

Ilustracije radi koliko je Beograd velik i koliko je potreban jedan ozbiljan zakon koji će urediti njegovo nesmetano funkcionisanje jeste da u ovih 17 opština Beograd ima 288 osnovnih i srednjih škola, dva državna univerziteta i više privatnih, a da je školovanjem obuhvaćeno oko 230.000 učenika sa kojima radi preko 22.000 zaposlenih. U Beogradu se nalazi 59 zdravstvenih ustanova, 16 domova zdravlja, četiri KBC, tri specijalne bolnice, pet klinika, jedan klinički centar, 14 zavoda i instituta sa stacionarom, kao i 12 zavoda bez stacionara.

U poslednjih pet godina građevinska aktivnost u glavnom gradu beleži značajan rast, kako u izgradnji infrastrukturnih objekata, privrednih, a posebno stambeno-poslovnih.

Najveća gradilišta su trenutno „Beograd na vodi“, „Zemunske kapije“, Blok 11, stari MUP, poslovno-stambeni objekat u Sarajevskoj, Blok 20a i mnogi drugi. Sve navedeno je dovelo do velike uposlenosti, ali i nedostatka građevinskih radnika svih profila. Delatnosti koje prate građevinsku industriju takođe beleže rast u proizvodnji i prodaji, što zajednički doprinosi većoj kupovnoj moći stanovništva.

Pored ekskluzivnih lokacija u centru grada i priobalju i značajnih stambenih projekata na nivou grada, velika aktivnost se beleži i u individualnoj gradnji, što se mahom vezuje za rubne opštine grada, a zahvaljujući efikasnom izdavanju građevinskih dozvola.

U 2018. godini grad Beograd je izdao građevinskih dozvola za oko milion kvadrata; izdato je 222 građevinske dozvole, kao i 933 lokacijskih uslova. Pošto su lokacijski uslovi korak ka dobijanju građevinskih dozvola, taj pozitivan trend se nastavio i u ovoj godini i danas na području grada Beograda aktivno funkcioniše preko hiljadu gradilišta.

Poređenja radi, u 2012. godini izdato je 242 hiljade 567 kvadrata, odnosno 538 lokacijskih uslova i 104 građevinske dozvole.

U prethodnom periodu izgrađeni su novi hoteli koji su značajno doprineli imidžu grada, a posebno razvoju turizma.

U Beogradu su tokom 2018. godine registrovana preko milion turista, dok je ostvarenih noćenja bilo dva i po miliona, što je za 13% bolje od prethodne 2017. godine.

U cilju postizanja još boljih rezultata, Turistička organizacija Beograda u 2019. godini planira pojačane aktivnosti na postojećim, kao i uvođenju i radu na novim turističkim tržištima za Beograd. Glavno obeležje prestonice su otvorenost i prijateljski odnos njenih stanovnika, kao i velika ponuda kulturnih i sportskih aktivnosti, ali i noćni život koji privlači veliki broj mladih turista.

Takav je Beograd danas, a od 2007. godine, kada je donet Zakon o glavnom gradu, nisu rađene izmene i dopune postojećeg zakona. U međuvremenu su na snagu stupili zakoni o izmenama i dopunama Zakona o lokalnoj samoupravi, Zakon o izmenama i dopunama Zakona o planiranju i izgradnji, Zakon o javnoj svojini, Zakon o stanovanju i održavanju zgrada, Zakon o smanjenju rizika od katastrofa i upravljanju u vanrednim situacijama.

Svi ovi zakoni uređuju pojedina pitanja od značaja za rad i funkcionisanje lokalne samouprave i stoga je bilo neophodno uskladiti i Zakon o glavnom gradu.

Statutom grada iz 2011. godine, beogradske opštine, kako mi to kažemo, su dobile status, nažalost, malo jačih mesnih zajednica. Nažalost, opštine Mladenovac, Lazarevac ili Vračar i Stari grad imaju manja ovlašćenja nego bilo koja manja opština u Srbiji.

Pitanja koja se ovim izmenama i dopunama zakona rešavaju jesu regulisanje položaja grada Beograda, polazeći od toga da se radi o posebnoj teritorijalnoj jedinici u sistemu lokalne samouprave, koja je specifična zbog svoje veličine, broja stanovnika, kao i činjenice da je privredni, finansijski, saobraćajni i kulturni centar Republike Srbije, sa položajem glavnog grada Republike Srbije, stvaranjem mogućnosti da grad Beograd prenese na gradske opštine u svom sastavu veći broj poslova nego što to postojeća regulativa omogućuje i usaglašavanje sa zakonima koji su u međuvremenu doneti, a odnose se na jedinice lokalne samouprave.

Polazeći od navedenog, Predlog zakona predviđa pojedine izuzetke u odnosu na ostale jedinice lokalne samouprave. Tako se predviđa i mogućnost da komunalne mreže na teritoriji grada Beograda mogu biti u svojini vršioca komunalne delatnosti.

Usled navedenih specifičnosti grada Beograda, neophodno je i odgovarajućom regulativom stvoriti i mogućnosti za prenošenje većeg broja poslova grada na gradske opštine, koje u skladu sa zakonom grad Beograd obrazuje, a koje su u neposrednom kontaktu sa građanima sa svog područja.

S druge strane, na ovaj način postigla bi se unutrašnja decentralizacija grada Beograda, što bi omogućilo kvalitetnije i efikasnije obavljanje poslova iz nadležnosti grada Beograda, a što i jeste cilj obrazovanja gradskih opština.

Polazeći od ovoga, Predlogom zakona se, pored ostalog, predviđa mogućnost da gradske opštine mogu osnovati javno preduzeće, uz prethodnu saglasnost Skupštine grada Beograda, a u skladu sa Statutom grada Beograda, kojim će se utvrditi organ gradske opštine koji vrši pravo osnivača. Očekuje se da će se ovim rešenjem, a imajući u vidu razuđenost teritorije grada, kao i činjenicu da određene gradske opštine predstavljaju urbane celine i svojevrsne administrativne centre za određeno područje, stvoriti uslovi za efikasnije i kvalitetnije obavljanje delatnosti iz nadležnosti grada, a posebno za obavljanje komunalnih delatnosti na području gradskih opština.

S obzirom na to da javna preduzeća osnovana od strane grada Beograda usled postojećih tehničko-tehnoloških kapaciteta obavljaju delatnost na delu teritorije grada Beograda, ovo rešenje neće uticati na rad tih javnih preduzeća.

Značajno pitanje koje se ovim predlogom zakona prenosi na opštine jeste obavljanje poslova koji se odnose na izgradnju, rekonstrukciju, održavanje i upravljanje javnim nekategorisanim putevima na teritoriji grada Beograda.

Za svakog stanovnika bilo koje beogradske opštine je jako važno da li će imati put do svog stana ili kuće. Ja ću, isto kao gospodin Šešelj, govoriti na primeru opštine Zemun, obzirom da ja dolazim iz te opštine, opština koja je jako razuđena i prostire se na oko 15.000 hektara sa 200.000 stanovnika, koja je u poslednjem periodu doživela jednu značajnu ekspanziju, jer su nikla potpuno nova naselja. U opštini Zemun je zabeležen u proteklom periodu značajan priliv stanovništva koji su doseljeni sa ratom zahvaćenih područja i izgrađena kompletno nova naselja zahtevala su kompletnu infrastrukturu koja će pratiti ova naselja i zadovoljiti osnovne potrebe stanovništva na ovom području.

Za stanovnike Batajnice, Busija, Grmovca, Altine ili nekog ko živi na Plavim horizontima, najvažnije je pitanje da li će dobiti put do svoje kapije i trotoar da može dete da mu bezbedno ide u školu. To su pitanja sa kojima ljudi dolaze u opštinu, jer očekuju da opština to reši, kako je i logično.

Teško će neko iz Gradske uprave, ko sedi na Trgu Nikole Pašića ili u upravi u 27. marta moći na adekvatan način da sagleda probleme i odredi prioritete za jednog stanovnika, recimo, iz Zemun Polja. Ali, ovim izmenama zakona, opština dobija nadležnost na rekonstrukciji trotoara, javne rasvete, vodovoda i kanalizacije, jer najbolje poznaje probleme na terenu i moći će da na adekvatan način odgovori zahtevima svojih sugrađana.

Nešto potpuno novo što se ovim zakonom predviđa jeste poljoprivredna inspekcija u delu kontrole nad primenom mera koje propisuje grad Beograd za vlasnike, odnosno korisnike poljoprivrednog zemljišta, kao i kontrole korišćenja poljoprivrednog zemljišta prema godišnjem programu zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koje donosi grad Beograd.

Malo je poznato da 80% ukupne teritorije grada Beograda je poljoprivredno zemljište. Sekretarijat za privredu Gradske uprave grada Beograda je tokom poslednje decenije sprovodio mnoge od podsticajnih mera koje su imale za cilj da podstaknu razvoj i unapređenje poljoprivrede na teritoriji grada Beograda.

Ilustracije radi, malo podataka na ovu temu, na teritoriji grada Beograda ima 33.244 poljoprivredna gazdinstva, 315.300 ljudi se bavi poljoprivredom, 242.000 hektara je ukupno poljoprivredno zemljište, od toga 226.000 hektara je obradivo poljoprivredno zemljište.

U 2017. godini po pravu prečeg zakupa dato je u zakup oko 2.000 hektara. Površina koja je data na korišćenje bez plaćanja naknada je 847 hektara. Bez naknade se zemljište daje Poljoprivrednom fakultetu u Zemunu, Srednjoj poljoprivrednoj školi u Obrenovcu, u Krnjači, poljoprivrednim institutima i slično.

Finansijska sredstva u iznosu od 40% od ukupno ostvarenog prihoda, ostvarena od zakupa poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini na teritoriji grada Beograda, su prihod grada. Ova sredstva se koriste prema godišnjem programu zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.

Imajući u vidu da teritorija grada obuhvata oko 260.000 hektara poljoprivrednog zemljišta, potreba osnivanja poljoprivredne inspekcije koja bi vršila kontrolu nad primenom mera koje propisuje grad je potpuno opravdana. S obzirom na predloženo proširenje nadležnosti grada Beograda, a koje se odnosi na osnivanje poljoprivredne inspekcije, verovatno je potrebno menjati organizacionu strukturu, menjati broj zaposlenih. Do sada je posao inspekcije bio na republičkom nivou, sa ukupno tri inspektora, koja su morala da pokriju kompletnu Srbiju. Složićete se da je bilo zaista neophodno pristupiti ovom rešenju.

Jedan veliki problem prethodnih godina je predstavljalo pitanje nadležnosti protivgradne zaštite na teritoriji grada Beograda. Susreli smo se, niz puta, sa problemima i na sednicama Skupštine grada gde je grad svaki put ulazio u prekršaj kada je nabavljao protivgradne rakete, jer nije imao pravo na to, s obzirom da je Republika bila nadležna za taj deo. Zahvaljujući zakonima koji su u međuvremenu doneti, ovo ovlašćenje se prenosi i na grad, a grad može preneti na opštine, tako da se nadam da će u narednom periodu ova služba funkcionisati adekvatnije.

Uvodi se jedna novina, takođe, da će moći osnivati polječuvarsku službu. Osnovna delatnost poljočuvarske službe je obezbeđivanje svih poljoprivrednih kultura od povrtarstva, voćarstva i ratarstva do šuma koja se nalaze na poljoprivrednim zemljištima. Pod polječuvarom podrazumeva se lice koje ima svojstvo službenog lica, koje sprovodi mere, vrši neposrednu zaštitu poljoprivrednog zemljišta, useva, zasada, poljskih puteva, kanala za navodnjavanje i odvodnjavanje od poljske štete, opremu i objekte na poljoprivrednom zemljištu.

Takođe je predložena i jedna veoma značajna dopuna zakona koja se tiče potrebe da se u oblasti donošenja prostornih i urbanističkih planova na teritoriji grada Beograda utvrde ti poslovi između grada i gradskih opština u odnosu na donošenje pojedinih urbanističkih planova. Naime, Zakon o planiranju i izgradnji i utvrđivanjem nadležnog organa, a to je Skupština i jedinica lokalne samouprave, za donošenje pojedinih planova iz nadležnosti jedinica lokalne samouprave na posredan način isključio mogućnost podele ovih poslova između grada Beograda i gradskih opština i iz tog razloga se predloženom dopunom uspostavlja mogućnost da se pojedini urbanistički planovi mogu donositi i od strane gradskih opština. Ovakvo rešenje doprinosi racionalnijem i efikasnijem obavljanju tih poslova na teritoriji grada.

U slučaju kada je Statutom grada utvrđeno da pojedine urbanističke planove donosi gradska opština za svoje područje, gradska opština obrazuje komisiju od kojih jedna trećina članova komisije se predlaže od strane grada, dok dve trećine komisije čine članovi iz skupštine opštine na čijoj teritoriji se radi izmena postojećeg urbanističkog plana.

U odnosu na član 6. takođe se radi izuzetak u pogledu osnivanja javnih preduzeća od strane pojedinih gradskih opština na teritoriji grada Beograda. Ovde se radi o javnim komunalnim preduzećima, s obzirom da je uređenje i obezbeđivanje komunalnih delatnosti jedno od izvornih nadležnosti jedinica lokalne samouprave. Tako su pojedine od tih delatnosti, odnosno obezbeđivanje uslova za njihovo obavljanje, raspodeljeni između grada i gradskih opština Barajevo, Grocka, Lazarevac, Mladenovac, Obrenovac, Sopot i Surčin.

Obavljanje navedenih poslova predviđeno je za gradske opštine koje su na svom području decenijama ulagale u svoje komunalne sisteme, a koje su van sistema javnog komunalnog preduzeća koje je osnovao grad Beograd. Iz tog razloga neophodno je na području tih gradskih opština predvideti mogućnost za osnivanje javnih preduzeća od strane gradskih opština koje mogu na celishodan način pratiti i u određenim slučajevima finansirati njihov rad.

Ovo pogotovo, ako se ima u vidu da se prvenstveno ne radi o svim gradskim opštinama, već uglavnom o tzv. rubnim gradskim opštinama koje su nekada imale zakonsku mogućnost da osnivaju javna preduzeća i koja su upravo obavljale određene komunalne delatnosti i organizovane na taj način što su osnivale svoja javna preduzeća.

Osim navedenog, Predlogom zakona se predviđa da gradske opštine mogu obrazovati, odnosno ukinuti mesne zajednice i druge oblike mesne samouprave na svom području, kao i da će se aktom o osnivanju mesne zajednice, u skladu sa Statutom grada Beograda, utvrditi poslovi koje vrši mesna zajednica, organi, organizacije rada organa, način odlučivanja, kao i postupak i izbor saveta i drugih organa mesne zajednice, kao i druga pitanja od značaja za rad mesne zajednice, odnosno drugog oblika mesne samouprave.

Navedeno rešenje predviđeno je, polazeći od toga da gradske opštine imaju neposredniji kontakt sa građanima sa svog područja, da su upoznate sa njihovim potrebama i problemima, a samim tim i sa potrebama obrazovanja, odnosno ukidanja mesnih zajednica na svom području. Ovo rešenje je celishodnije i treba da doprinese efikasnijem i neposrednijem zadovoljenju potreba i interesa lokalnog stanovništva u gradskim naseljima, kao i selima na području gradskih opština.

Ovo su samo neka od bitnih pitanja za rad u gradu, a koja su u prethodnom periodu pokazala niz nedostataka. Uverena sam da će predložena rešenja predloga izmena i dopuna Zakona o glavnom radu doprineti efikasnijem i boljem radu grada Beograda na zadovoljstvo svih njegovih građana.

Poslanička grupa SDPS u danu za glasanje podržaće Predlog zakona o izmenama i dopunama Zakona o glavnom gradu, kao i predložene odluke koje se nalaze na dnevnom redu ovog zasedanja. Hvala.

Hvala, koleginice Živković.
Reč ima narodni poslanik Vojislav Vujić.
Izvolite.

Hvala, predsedavajući.

Gospodine ministre sa saradnicima, ovaj Zakon o glavnom gradu, što se tiče poslaničke grupe JS, može da ima još jedan nastavak koji bi otprilike zvučao počelo je. Ovo su bila predizborna obećanja u izborima za grad Beograd i sećam se da su lideri, pre svega, koalicije kojoj ja pripadam SPS, JS, a upravo u opštinama koje ste danas nabrojali, su davali ovakva obećanja. Naravno, ovo je uspeh čitave vladajuće koalicije i dokaz da se predizborna obećanja ispunjavaju.

Sa druge strane, gospodine ministre, imam osećaj kao da imamo neke dve Srbije. Jedna Srbija je Beograd, druga Srbije je sve ostalo. Činjenice i dalje pokazuju da se nekoliko hiljada ljudi svake godine iz unutrašnjosti doseljava u Beograd. To nije dobar trend.

Jednu stvar koju ste rekli, a ja je nisam našao u materijalu, citiram, rekli ste da je Beograd druga poljoprivredna celina posle Vojvodine. To je još jedan jasan signal i čestitam gradu Beogradu i čestitam ljudima koji vode Beograd, tako trebaju da se bore za svoj grad, ali ovo je jedna poruka svima ostalima, svim ostalim gradonačelnicima, predsednicima opština da moraju više da se potrude i da ne smemo da dozvolimo da pored svih primata koje grad Beograd ima on polako postaje i centar poljoprivredne proizvodnje. To je veliki projekat i na tome moramo svi zajedno da radimo.

Sebi danas, ispred svoje poslaničke grupe, dajem za pravo da pričam o gradu Beogradu i hoću da naglasim da je jedna od retkih, ako ne i jedina politička stranka koja ima svoju poslaničku grupu u Skupštini Republike Srbije, a to je JS, naše sedište je jedino van Beograda. Sedište JS je u Jagodini, ali to svakako ne znači da mi ne poštujemo i ne volimo Beograd, svesni smo snage grada Beograda i naravno da je slika grada Beograda prva slika koju svet može da vidi i da stekne o Srbiji.

Najbitniji deo zakona za koji će poslanička grupa JS da glasa upravo jeste taj deo decentralizacije, davanja većeg ovlašćenja beogradskim prigradskim opštinama, kako ste sada podelu napravili, i to je pohvalno, to je dobro. To znači da će njihove ideje, ideje birača u tim opštinama nekako biti lakše sprovodljive. Kako kaže malopre koleginica - teško je iz centra grada propratiti sve prigradske opštine.

Dobro je i to što se uvode poljočuvari. Možda to ne deluje tako ozbiljno, ali pored velikog broja deponija koje, nažalost, ne postoje samo u Beogradu, to je stvar nekulture, nevaspitanja, i to vrlo često možemo da vidimo i u nekim zaštićenim parkovskim sredinama, a ne u okruženju grada Beograda. To je dobro. Lično, zastupajući tezu mog predsednika Dragana Markovića Palme, ne mogu da pohvalim taj deo sa komunalnim policajcima, da i njih treba da ima više. Svakako su gradu Beogradu, za razliku od svih drugih manjih gradova, oni neophodni. Oni imaju svoj uticaj. Njihov smisao postojanja u ovako velikom gradu, ali nismo pristalice toga da manji gradovi sebi daju za pravo da uvode komunalnu policiju.

Vi ste jednu možda od najvažnijih promena, koju ću ovde sada da naglasim, a to je što će ovih deset gradskih opština ubuduće vršiti legalizaciju do 400 kvadrata, izdavati građevinske dozvole do 1.500 kvadrata. Prigradske opštine će vršiti legalizaciju do 3.000 kvadrata, izdavati građevinske dozvole do 5.000 kvadrata.

To je odlična stvar, pre svega u borbi za investitore kojih, svakako uvek fali, koliko god da je ova vlast dovela investitora, a dovela je i to se vidi, ovim se daje mogućnost da i ljudima na lokalu, predsednicima ovih opština, damo šansu da i oni pokažu koliko su sposobni, koliko mogu da se potrude, da ne bude samo Vlada ta koja dovodi investitore, nego, evo, po prvi put i 10 prigradskih opština dobija jedno ozbiljno ovlašćenje.

Zakon će omogućiti da prigradske opštine uz saglasnost grada imaju i svoja javna preduzeća, kao i da grad svoje izvorne nadležnosti može da prenese na prigradske opštine, što do sada nije bio slučaj. To je upravo ono o čemu pričamo i to je glavna snaga ovog zakona za koji ćemo da glasamo.

Kakav niz ovlašćenja sledi? Pored poljoprivredne inspekcije, dobijaju se veća ovlašćenja u obrazovanju, u sportu, čak i neka ovlašćenja, eto, koja se tiču grada Beograda i ne znam da li ima još sličnih gradova, kada su u pitanju splavovi.

Ovaj zakon o glavnom gradu je donet 2007. godine i od tada do sada mnogi zakoni koji indirektno imaju veze sa ovim zakonom su pretrpeli određene izmene i promene i ovo je dobar trenutak da smo sva ova usaglašavanja, eto, posle nekih 12 godina uradili.

Rekli ste da će decentralizacija biti gotova kada opštine, pogotovo prigradske budu krenule da prave uslužne centre, kako bi i najveći deo posla koji građani trebaju da obave u opštini, mogli da obavljaju u naseljima koja su deo te opštine. Rekli ste da do sada imate formiran jedan centar, pretpostavljam da ste zadovoljni radom tog centra i naravno JS je uvek pričala, to govorim i sada, da lokalne samouprave upravo trebaju da budu instrumenti koji služe građanima i koji trebaju da budu građanima na usluzi.

Ne znam šta bih više mogao da dužim oko ovog zakona, ponavljam ono što je vama najbitnije, a to je da će poslanička grupa JS u danu za glasanje podržati ovaj zakon. Hvala.

Hvala, kolega Vujiću.

Reč ima narodna poslanica Ana Karadžić. Izvolite.

Zahvaljujem predsedavajući.

Poštovani ministre Ružić sa saradnicima, dame i gospodo narodni poslanici, pred nama je Zakon o glavnom gradu koji ima za cilj da reguliše položaj grada Beograda, kao privrednog, finansijskog, saobraćajnog i kulturnog centra Republike Srbije.

Ono što smo danas čuli, jeste da je centralizacija ključna izmena ovog Zakona o glavnom gradu i da će se na taj način glavni grad i sve usluge glavnog grada približiti građanima, da će gradske opštine postati servis građana.

Gradske opštine su i do sada bile na usluzi građanima, samo je problem bio što još od 2011. godine, kada je donet novi Statut grada, kada je grad vodila prethodna vlast, potpuno je centralizovano. Centralizovane su sve ingerencije, tako da su opštine, kako ove gradske, tako i prigradske apsolutno bile svedene na mesne zajednice.

Važno je istaći da će se ovim izmenama zakona opštine podeliti na prigradske i gradske, biće sedam prigradskih i 10 gradskih opština, što je jako važno iz razloga što ne mogu Lazarevac i Mladenovac imati iste potrebe, kao na primer, gradska opština Vračar, niti mogu, što se kaže iz centrale grada, sa Trga Nikole Pašića znati šta je Mladenovcu ili Lazarevcu potrebno.

Takođe je važno istaći da, htela bih, pre svega, da kažem da sam obavljala funkciju člana Opštinskog veća, gradske opštine Voždovac i da sam bila prisutna kada smo radili prijeme građana i kada su građani dolazili sa nekim najosnovnijim zahtevima i molbama, koje mi nismo mogli kao gradska opština da rešavamo, već smo morali da ih šaljemo u grad Beograd, u gradsku upravu, zatim su ih vraćali nazad na opštini itd, i građani su bili veoma nezadovoljni, jer nismo mogli da rešimo neke od najosnovnijih problema.

To je isti slučaj bio i sa kompanijama i investitorima koji su hteli da ulažu iz razloga što je bila mnogo komplikovanija procedura da dođu do neke osnovne dokumentacije. Sada se i to menja uvođenjem različitih kriterijuma za vršenje legalizacije. Kao što smo čuli od gradskih čelnika, ubuduće će moći gradske opštine da legalizuju do 400 kvadrata i da daju građevinske dozvole do 1.500 kvadratnih metara, prigradske čak 3.000 kvadrata, za legalizaciju i građevinske dozvole do 5.000 kvadrata, što zaista omogućava investitorima da lakše dođu do dokumentacije koja im je potrebna kako bi uložili svoja sredstva.

Takođe je veoma važno omogućiti prigradskim opštinama, kao što je ovim izmenama zakona dato da mogu da osnivaju uz saglasnost grada, javna preduzeća. Govorim o prigradskim opštinama.

Što se tiče same gradske opštine Voždovac, moram da naglasim da u periodu od 2009. godine od kada je na vlasti gradske opštine Voždovac bila koalicija oko SNS, a u gradu bila prethodna vlast, da je gradskoj opštini Voždovac 2009, 2010, 2011, 2012. i 2013. godine opredeljivan najmanji mogući budžet koji je bio ispod svakog minimuma, te da nije moglo da se ulaže ni u vodovod, ni u kanalizaciju. Znači, gradska opština Voždovac koja je jedna od opština koja se nalazi u blizini centra grada, koja ima svoj prigradski i podavalski deo, već 30 godina moli za vodovod i kanalizaciju, ali nikako nije moglo da dođe do toga, sve do 2014. godine, dok privremeni organ nije preuzeo vlast.

To je veoma važno, da ukoliko i u buduće dođe do razlike, znači, ukoliko jedna vlast bude na gradu, a druga na opštini, ova decentralizacija će pomoći da građani ne ispaštaju, da mogu da rešavaju svoje probleme u mestima svog stanovanja.

Kada govorimo o decentralizaciji, ne govorimo samo o decentralizaciji sa grada na opštinu, već će opštine praviti svoje uslužne centre, te će građani moći u samoj svojoj jedinici stanovanja da se obrate za neke probleme, molbe i savete koji su im potrebni. To apsolutno ne znači da će se gradskoj upravi umanjiti značaj, već znači da će se baviti kapitalnim investicijama, kao i do sada.

Naglasila bih određene stvari koje su investirane u prethodnom periodu i godina. Beograd je postao jedan pozitivan primer za privredni ambijent u regionu, znači, za dobar privredni ambijent koji privlači investitore. Takođe, kažu da je Beograd grad kranova, kada dođe proleće, jer se mnogo ulaže u različite infrastrukturne projekte, u železničku infrastrukturu, putnu infrastrukturu, uloženo je i u novu autobusku stanicu, u razvoj na polju energetike, javnog osvetljenja, vodovoda, kanalizacije itd. Mogla bih dosta da nabrajam, počev od Pupinog mosta, rekonstrukcije železničke stanice „Prokop“ pristupnih saobraćajnica, Bulevara heroja sa Košara, ulice Vojvode Stepe, Ruzveltove ulice, Trga Slavija, Bulevara oslobođenja itd, kao i o fabrikama koje su potrebne za prigradska naselja, kao što je prečišćavanje vode u Velikom selu, fabrika vode „Makiš“. Znači uloženo je u sva polja koja omogućavaju da građani žive bolje i da imaju bolji standard dovođenjem investitora i smanjenjem broja nezaposlenih lica.

Uverena sam da će ovakvim načinom funkcionisanja i gradska uprava nastaviti da investira u kapitalne projekte i da će se decentralizacijom gradske uprave omogućiti da građani budu zadovoljni da se njihovi problemi rešavaju, da ne čekaju više, uvođenjem elektronske uprave da ne čekaju u redovima i da završe svoje zahteve i poslove u najbržem mogućem roku.

Želim da naglasim da će poslanička grupa PS-NSS-USS u danu za glasanje podržati ovaj predlog. Hvala.

Hvala koleginice Karadžić.
Reč ima Tatjana Macura.
Izvolite.

Zahvaljujem predsedavajući.

Poštovani ministre, meni je jako žao što je u vezi sa ovim zakonom, koji je danas na dnevnom redu Skupštine izostala u potpunosti javna rasprava. Dakle, negde još prema podacima, pokušala sam u ova dva dana da pronađem podatke kada je uopšte bila u mogućnosti da se otvori javna rasprava u vezi sa predlogom izmene ovog zakona, i našla sam da je zamenik gradonačelnika Goran Vesić 2015. godine najavio da će se ovaj zakon naći konačno u skupštinskoj proceduri, što znači da je bilo prostora da se od 2015. godine do danas, jer je prošlo četiri godine, bilo je prostora da se otvori široka javna rasprava o predlogu ovog zakona.

Dakle, osim što odbornici Skupštine grada Beograda nisu imali prilike da se upoznaju sa Predlogom izmene i dopune zakona, kojim se konkretno oni bave, nisu imali prilike ni građani Beograda, pre svega, da se takođe upoznaju sa tim šta će biti predmet današnje rasprave u Skupštini.

Manje-više ovaj Predlog zakona koji je danas na dnevnom redu služi, konkretno za usklađivanje sa nekim drugim zakonima i to su konkretno zakoni o izmenama i dopunama Zakona o lokalnoj samoupravi, Zakona o planiranju i izgradnji, Zakona o javnoj svojini, Zakona o stanovanju i održavanju zgrada, Zakonom o smanjenju rizika od katastrofa i upravljanju vanrednim situacijama, Zakonom o visokom obrazovanju i Zakonom o zaposlenima u AP i jedinicama lokalne samouprave.

S tim u vezi, dakle, ne čudi nas što je ovaj zakon u nekom manjem obimu nego što je bilo za očekivati. Međutim, tu postoje neke odredbe koje, nažalost, čini mi se da su trebale biti ili malo bolje uređene, odnosno malo bolje pojašnjene u samom Predlogu ovog zakona ili prosto su posledice toga što je izostala javna rasprava, pa onda nemamo ta detaljnija objašnjenja.

Krenuću negde od početka.

Dakle, u ovom prvom članu izmene koji se odnosi na član 5. i stavove 2. i članove od 5. do 8, dakle govori se o tome šta je sve u javnoj svojini grada Beograda, pa tu nege s početka imam i pitanje za vas – da li postoji mogućnost da se privatizuje komunalna mreža na teritoriji grada Beograda u nekom momentu, s obzirom, da nama, mi smo analizirali način na koji će javna svojina praktično doći u vlasništvo javno-komunalnih preduzeća, da li je to put da se u nekom trenutku izvrši privatizacija ovih javnih komunalnih preduzeća?

Možda grešim, a možda i ne grešim, volela bih da mi vi to pojasnite, da li se ovaj stav koji kaže – u javnoj svojini grada Beograda, pa onda odnosi se na komunalnu mrežu na teritoriji grada Beograda, da proverimo da li je on u suprotnosti sa Zakonom o javnoj svojini, odnosno članovima 10. i 11? To bih volela da dobijem kao odgovor na ovu nedoumicu.

Ono čime smo se verovatno najviše bavili u ovom Predlogu izmene i dopune zakona, i ono što jeste ostalo kao najveća nedoumica, jesu ove nadležnosti grada Beograda i tu bih se pre svega osvrnula, neki deluju onako kozmetički na prvi pogled, odnosno izmene koje se tiču, deluju onako na prvi pogled kozmetičke, međutim neka praksa iz prethodnih nekoliko meseci nam ukazuje da baš i nisu kozmetičke i da bi zaista trebalo malo bolje se pozabaviti ovim pitanjima.

Recimo, ova tačka 5) kada kaže da je u nadležnosti grada Beograda, da odlučuje o nazivima ulica, trgova, zaseoka i drugih delova naseljenih mesta na svom području.

Podsetiću vas, u decembru mesecu 2018. godine, Skupština grada Beograda usvojila je odluku da se jedna ulica gradske opštine Grocka, preimenuje u ulicu Braće Simonović. Dakle, na lično insistiranje tadašnjeg predsednika opštine Grocka, koji je da vas podsetim u međuvremenu optužen za to da je bio nalogodavac da se napadne novinar Milan Jovanović i to tako što mu je zapaljena kuća, onda je zatim i pucano na njega u prag da bi se osiguralo to da on ne može da izađe iz te kuće.

Dakle, skandal je da grad Beograd usvoji ovakvu odluku zato što je to bila lična želja. Ni po čemu braća Simonović ne zaslužuju da dobiju naziv ulice u bilo kojoj opštini u Beogradu, a posebno u onoj opštini u kojoj se dogodio ovaj, blago rečeno incident.

Šesta tačka je takođe diskutabilna. Dakle, u nadležnosti grada Beograda po ovom zakonu biće da grad Beograd imam mogućnost da uređuje uslove, postupak i način pribavljanja i raspolaganja građevinskim zemljištem i drugim nepokretnostima u javnoj svojini grada Beograda, u skladu sa zakonom kojim se uređuje javna svojina.

Dakle, mi nemamo trenutno na teritoriji grada Beograda jasan popis koje je to građevinsko zemljište i koje su to nepokretnosti koje jesu u vlasništvu grada Beograda. Dakle, to bi moralo najhitnije da se reši. U eri digitalizacije, kojom se tako hvalimo i toliko hvalimo na sva usta, ovo pitanje ne može da ostane nerešeno. Da bismo mi mogli da damo nadležnost gradu Beogradu da upravlja ovom imovinom, mi moramo pre svega da znamo šta je to na raspolaganju.

Podsetiću vas na jedan slučaj, ja znam da je ministar ili bar iz biografije podatke koje imam, da je i on sa teritorije gradske opštine Zemun sa koje sam i ja, zato ću se prilikom analize ovog predloga zakona malo više baviti opštinom Zemun. Dakle, podsetiću vas, 2017. godine na zemunskom keju je prodat deo obaloutvrde, odnosno nekadašnja vojna hidrobaza. Put kako je prodat taj deo obaloutvrde je prilično diskutabilan. Dakle, 2006. godine je doneta uredba od strane Ministarstva odbrane tzv. master plan kojim je, to je bio dakle početak kako je uopšte jedno javno dobro, jedan deo naše javne svojine u stvari postao predmet kupovine koji je na kraju postao privatna svojina.

Zatim je 2014. godine tadašnji zamenik gradonačelnika, Andrija Mladenović, u maju, doneo odluku da može da se otuđi ova parcela, da bi ona u julu 2017. godine, to je čitavih 600 metara kvadratnih najlepšeg dela zemunskog keja, koji je i verovatno na jednom od najširih delova zemunske obale, prodat privatnom licu za iznos od 300 hiljada evra, ako se ne varam, odnosno prevedeno u evre, a to je otprilike negde 36 miliona dinara. Prodato je privatnom licu, koje je sticajem čudnih životnih okolnosti sin nekadašnjeg sekretara za sport i omladinu.

Dakle, pitanje je samo kako se baš potrefilo da je sin nekadašnjeg sekretara za sport i omladinu, koji je nekad i bio, slagaću vas, pomoćnik ministra za sport i omladinu, došao u priliku da uopšte otuđi ovo zemljište, da bi nakon nekoliko meseci od Fonda za razvoj potraživao novac u istoj toj vrednosti, navodno za opremanje budućeg sportskog objekta za koji je dobio dozvolu i uopšte način na koji je uspeo da dođe u posed tog zemljišta bio je baš zbog toga što je želeo da napravi, zvanično da napravi sportski objekat.

Ja vam sada odgovorno tvrdim, a sigurna sam da ste i vi u toku, niti taj sportski objekat postoji, niti je ikad započeta gradnja. Vlasnik, privatni vlasnik ovog objekta od Fonda za razvoj nije dobio 36 miliona dinara, dobio je 30 miliona dinara. Dakle, skandal je kako smo došli do toga da ono što je bilo javno dobro postane privatno dobro, da mi to platimo novcem iz budžeta praktično i da se izgubi svaki dalji trag. Mene plaši da će ova odredba upravo u budućnosti isto ovo da znači na nekim različitim lokacijama na teritoriji grada Beograda.

Tačka 11. takođe je, volela bi da me ohrabri kada kažete da to nije tako, pa ako može komentar i na to. Dakle, 11. tačka, što se tiče nadležnosti grada Beograda, kaže – vrši kontrolu realizacije namenskog korišćenja sredstava koje se iz budžeta grada Beograda prenose reprezentativnim udruženjima u kulturi kod kojih su stekli status samostalni umetnici, za koje grad Beograd obezbeđuje sredstva iz budžeta grada Beograda za učešće u plaćanju doprinosa za penzijsko invalidsko osiguranje i doprinosa za zdravstveno osiguranje u skladu sa zakonom kojim se uređuje kultura.

Prilično naivno deluje kada se pogleda ova tačka, da grad treba da vrši kontrolu da li je neko uplatio poreze i doprinose. Ono što nas zanima je kako znamo koje su to reprezentativna udruženja u kulturi s obzirom da imamo i jednu, da kažem, poslednju situaciju u vezi sa Festivalom „Igre“ i odbornicom Ajom Jung, gde je ona došla praktično u jednu nesuglasicu sa Ministarstvom kulture. Dakle, i ova odredba može biti vrlo zloupotrebljena.

Tačka 18. kaže – izdaje građevinske dozvole za izgradnju objekata i ostale akte u postupku objedinjene procedure, kao i druga akta u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja.

Dakle, ova tačka je vrlo podložan korupciji, svi smo toga svesni, posebno su na udaru neke određene opštine. Jedna od onih koje su na većem udaru jeste gradska opština Zemun, jedan od kolega je o tome i govorio da bi to pitanje trebalo da se uredi. Ja bih volela da znam kako će to u praksi da izgleda.

Tačka 21, mislim da je ovih dana prilično aktuelna, isto u vezi sa Zemunom, određuje delove obale i vodnog prostora na kojima se mogu graditi hidro-tehnički objekti, postavljati plutajući objekti i privezišta za čamce, odnosno mesta za raspremu brodova, uslove i način postavljanja plutajućih objekata i privezišta za čamce, uključujući izdavanje odobrenja za njihovo postavljanje, itd.

Dakle, sigurna sam u to da ste upoznati da ukinut nedavno parking Javno- komunalnog preduzeća u Zemunu, jedan deo parkinga, i da se tu prema planu deljane regulacije starog dela Zemun iz 2003. godine planira izgradnja pristaništa za brodove. To sada ne bi bilo sporno zato što u tom planu stoji da se predviđa da će to biti brodovi dužine 21 metar, za šta ima i tehničkih uslova da to tako bude. Međutim, građani sa kojima sam ja u kontaktu imaju bojazan da to neće biti baš tako. Postavljam pitanje u vezi sa tim – da li postoji mogućnost da tu pristaju i brodovi koji su duži od 21 metra, za šta onda nemamo tehničkih uslova da se u Zemunu izda dozvola i da se uopšte nastavi sa izradom pristaništa? Ako se radi o brodovima koji su reda veličine 120 metara dužine, onda oni nemaju mogućnost da tu uopšte pristanu, s obzirom na dubinu reke Dunav u tom momentu, a ko poznaje Zemun znaće da je i to stari deo Zemuna i da tu opšte nema nikakvih uslova da uopšte pristane bilo kakav čak i drumski saobraćaj koji bi omogućio dalji transport, s obzirom da su ulice jako uske i nepristupačne. Dakle, to mi objašnjenje isto sada treba.

Ovde imamo u članu 6. koji se odnosi na član 20, a takvih članova još imamo, jedan je, čini mi se, da ne nabrajam, uglavnom imamo još takvih članova koji se tiču konkursa za određene pozicije gde se sada usklađuje ovaj zakon sa Zakonom o visokom obrazovanju. Nama se tu postavlja pitanje da li ćemo ponovo doći u situaciju da se konkursi u stvari raspisuju za određene ljude, s obzirom da se sada otvara mogućnost da nije uslov da oni koji konkurišu na ta mesta imaju završen pravni fakultet, već da imaju obrazovanje iz naučne oblasti pravnih nauka itd. Dakle, prilično je široka ta definicija i meni se čini da to može da bude prilično zloupotrebljeno što se tiče primene ovog zakona.

Postoji i ovaj član 9. koji se odnosi na član 28, koji govori o podnošenju izveštaja gradskoj skupštini od strane gradonačelnika gradskog veća. Kaže da se podnošenje izveštaja može vršiti bilo kada, odnosno ono što je nekada bilo najmanje dva puta godišnje sada se više ne odnosi. Samo ću vas podsetiti na jedan zakon koji je prošao kroz skupštinsku proceduru, koji je isto imao jednu sličnu odredbu, a koji je posle značajno uticao loše na kvalitet života naših građana, to je bio Zakon o umanjenju penzija, kada je jedna od narodnih poslanica podnela amandman i omogućila da ne postoji rok do kada važi taj zakon, čime je on praktično trajao duže nego što je to u nacrtu zakona, odnosno onom zakonu koji je ušao u skupštinsku proceduru bilo omogućeno. Dakle, kada mi postavimo ovakvu odredbu i kažemo da može da podnosi izveštaj, ali da nema obavezu ili tačan broj koliko izveštaja u toku godine, to znači oni mogu i da ne podnose taj izveštaj nikada.

To bi bilo sve što imam za komentar na ovaj zakon za sada.

Hvala, koleginice Macura.
Reč ima Aleksandar Marković, pravo na repliku. Izvolite.

Ne znam da li ste primetili, predsedavajući i vi ministre, jednu zakonomernost. Kad god opozicija nema nikakav argument, onda ide – zašto nije bilo javne rasprave i zašto hitan postupak, u nedostatku argumenata.

Hajde da demistifikujemo malo taj pojam javne rasprave. Prvo, kada je reč o izmenama zakona, kao što je slučaj sa ovim predlogom o izmenama i dopunama zakona, koje nisu velikog obima, gde se menja nekoliko članova, nema potrebe za javnom raspravom te vrste. Ali, ovde uopšte nije ni bila poenta da se uđe sada u meritum stvari, već da se kaže kako nije bila javna rasprava, kako oni nisu imali vremena da se pripreme, a imali su vremena da se pripreme. Dakle, 6. maja je ovaj zakon ušao u proceduru. Koji je danas maj? Dvadeset drugi maj. Dakle, 15 dana su imali da se pripreme, da napišu amandmane, da pročitaju, da diskutuju. To što su oni vreme provodili u šatorima, u parkovima, na ulici, to je njihov problem, sa njihovim prijateljima.

Ovo je zakon o kome se priča jako dugo u Srbiji, i stručna javnost i obična javnost. Predmet je interesovanja širokih slojeva. Stari zakon je donesen 2007. godine, nismo ga mi doneli, doneli su ga vaši prijatelji. Od tada traje svojevrsna javna rasprava, ako baš hoćete, o ovom zakonu. Ja to dobro znam, 12 godina sam zaredom bio odbornik jedne gradske opštine, učestvovao u radu lokalne samouprave i znam da postoji potreba za promenom ovog zakona i znam da sve vreme se oseća neka vrsta javne rasprave i polemike o donošenju novog zakona, naročito od trenutka kada je sprovedena najstrašnija moguća centralizacija grada Beograda i oduzimanje nadležnosti gradskim opštinama, a koju je sproveo opet vaš prijatelj Dragan Đilas, neko sa kim ste sada u savezu, ili više niste, nije ni važno u krajnjem slučaju. Zahvaljujem.